ارزیابی اثرات محافظتی و درمانی عصاره هیدروالکلی تهیه شده از پوست گیاه کدو حلوایی (Cucurbita moschata Duchesne) در مدل پپتیک اولسر القاشده با اتانول در موش صحرایی

زخم پپتیک از ناراحتی‏ های دستگاه گوارش می‏ باشد. امروزه به دلیل بروز مقاومت دارویی و عوارض جانبی، تمایل به استفاده از فرآورده ‏های طبیعی بیشتر شده است. گیاه کدوحلوایی (Cucurbita moschata Duchesne) دارای خواص دارویی مانند خواص ضدالتهابی است. هدف از این مطالعه بررسی اثرات محافظتی و درمانی عصاره هیدروالکلی پوست این گیاه بر پپتیک ‏ اولسر القا شده با اتانول در مدل حیوانی می‏ باشد.

مواد و روش ‏ها: 

پس ازتهیه عصاره پوست کدوحلوایی، زخم معده از طریق روش تجویز خوراکی اتانول القا شد. موش ها گروه‏ بندی شدند: گروه کنترل مثبت (دریافت‏ کننده امپرازول با دوز 2 و 10 میلی‏ گرم بر کیلوگرم)، گروه کنترل منفی، گروه محافظتی دریافت کننده عصاره گیاه در دوزهای 50، 100 و 200 میلی‏ گرم بر کیلوگرم (گاواژ)، گروه سالم، گروه درمانی (بعد از القای زخم، یک هفته تحت درمان بودند). در گروه‏ های محافظتی عصاره گیاه و امپرازول به مدت یک هفته قبل از القای زخم تجویز شد. سپس، بررسی ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک بافت مخاطی معده و رنگ‏ آمیزی H&E بافت انجام شد.

یافته‏ ها:

 میزان کاهش ایندکس زخم در گروه درمان‏ شده با امپرازول و گروه‏ های محافظتی و درمان با عصاره نسبت به گروه کنترل معنی دار بود. کمترین ایندکس زخم در گروه دریافت کننده عصاره حفاظتی با دوز 200 میلی‏ گرم بر کیلوگرم و گروه دریافت‏ کننده عصاره درمانی با دوز 200 میلی‏ گرم بر کیلوگرم بود. در نمای میکروسکوپیک مخاط معده در اثر دوزهای مختلف عصاره پوست گیاه کدوحلوایی، زخم ‏های مخاطی خفیف و کاهش سلول های التهابی دیده شد. در نمای میکروسکوپیک مخاط معده در اثر امپرازول، عدم کنده‏ شدن مخاط معده، خونریزی خفیف در مخاط، نکروز قطعه ای و خفیف اپی‏تلیوم مخاط معده و نظم و سازمان یابی بهتر غدد معده نسبت به گروه‏ های دیگر دیده شد.

نتیجه ‏گیری: 

استفاده از اتانول باعث ایجاد پپتیک اولسر می‏ شود. همچنین درمان با عصاره حاصل از پوست کدوحلوایی سبب بهبود این زخم می‏ شود و نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی دار است.