ارزیابی اثرآنتاگونیستی گونه های Trichoderma روی Phytophthora citrophthora، عامل پوسیدگی ریشه و طوقه مرکبات

پوسیدگی ریشه و طوقه از جمله بیماری های مهم درختان مرکبات در ایران است. روش های مختلفی از جمله مهار زیستی برای مدیریت این بیماری پیشنهاد شده است. گونه های تریکودرما به طور گسترده در همه خاک ها و مواد گیاهی وجود دارد. در این بررسی از 27 جدایه تریکودرما برای مهار زیستی Phytophthora citrophthora استفاده شد. سنجش کمی آنزیم سلولاز و بتا 1-3 گلوکاناز جدایه های تریکودرما به روش دی نیتروسالیسیلیک اسید انجام شد. نتایج این آزمایش ها نشان داد که بیش ترین مقدار مربوط به جدایه T. harzianum CT-763 و T. virens CT-9715 با 2 µmol/ml فعالیت آنزیمی می باشد. بررسی های ماکروسکوپی و میکروسکوپی تقابل مستقیم جدایه های مختلف تریکودرما با بیمارگر، تاثیر بازدارندگی متابولیت های فرار و غیرفرار جدایه ها روی رشد میسلیومی بیمارگر انجام شد. تمامی جدایه های تریکودرما و همچنین ترکیبات فرار و غیر فرار آنها سبب بازدارندگی رشد میسلیومی بیمارگر فیتوفتورا شدند. بیشترین درصد بازدارندگی در آزمون کشت متقابل همزمان و غیر همزمان ناشی از جدایه T. virens CT-9715 بود. بیشترین تاثیر بازدارندگی درآزمون ترکیبات غیرفرار جدایه های T. afroharzianum CT-891، T. aureoviridis CT-936 و T. atroviride CT-865 با 100 درصد و در آزمون ترکیبات فرار جدایه T. afroharzianum CT-55 با 50 درصد تعیین شدند. در بررسی میکروسکوپی اثر قارچ انگلی جدایه های تریکودرما و فیتوفتورا مشخص شد که جدایه های T. harzianum (CT-566, CT-862, CT-634, CT-873) ، T. afroharzianum CT-55 و T. aureoviridis CT-936 با فرآیندهایی مثل پیچش و فروپاشی باعث تخریب میسلیوم های بیمارگر شدند. برای کاربردی شدن این جدایه های موفق بومی به صورت آفت کش زیستی، انجام مطالعات تکمیلی اثر زیست مهار آنها بر بیمارگر فیتوفتورا در شرایط طبیعی ضروری است.