نقش میانجی بی اشتیاقی اخلاقی در روابط بدرفتاری دوره کودکی و طرد همسال با نشانه های اختلال سلوک در نوجوانان

مشکلات سلوک در دوره کودکی و نوجوانی می تواند پیش زمینه ای برای بزهکاری و رفتارهای ضداجتماعی در بزرگسالی باشد. هدف مطالعه حاضر تعیین نقش میانجی بی اشتیاقی اخلاقی در روابط کودک آزاری و طرد همسال با نشانه های اختلال سلوک در دانش آموزان بود.

مواد و روش ها: 

روش این مطالعه، توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دوره های اول و دوم متوسطه شهر ارومیه در سال تحصیلی 1400-1399 بود. 220 نفر به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب و به نسخه خودگزارشی پرسش نامه توانایی ها و مشکلات (آلفای کرونباخ 0/78)، مقیاس آسیب های دوره کودکی (آلفای کرونباخ 0/83)، مقیاس طرد اجتماعی همسال (آلفای کرونباخ 0/95) و مقیاس بی اشتیاقی اخلاقی (آلفای کرونباخ 0/91) پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل یابی معادله ساختاری در قالب نرم افزار SmartPLS 3 استفاده شد.

یافته ها:

220 نفر با میانگین سنی 16/15 سال و انحراف معیار 1/54 در این پژوهش شرکت داشتند. نتایج مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد که ضرایب مسیر مستقیم بدرفتاری دوره کودکی (0/001p<؛0/38β=) و بی اشتیاقی اخلاقی (0/001p< ؛ 0/40β=) به نشانه های اختلال سلوک معنادار بود. همچنین ضرایب مسیر مستقیم بدرفتاری کودکی (0/001<p ؛ 0/42β=)و طرد همسال (0/01<p ؛ 0/32β=) بر بی اشتیاقی اخلاقی معنا دار بود. علاوه بر این، بدرفتاری دوره کودکی و طرد همسال با میانجی گری بی اشتیاقی اخلاقی، اثر غیرمستقیمی بر نشانه های اختلال سلوک داشت.

نتیجه گیری: 

این نتایج نشان می دهد که علاوه بر اثر مستقیم بدرفتاری دوره کودکی بر نشانه های اختلال سلوک، بی اشتیاقی اخلاقی به عنوان میانجی، اثرات بدرفتاری کودکی و طرد اجتماعی از طرف همسال بر نشانه های سلوک عمل می کند. نتایج این مطالعه می تواند در طراحی برنامه های پیشگیرانه و مداخله زودهنگام در اختلال سلوک مورد استفاده قرار گیرد.