تاثیر کمپوست ضایعات پسته و قارچ میکوریز بر رشد رویشی و وضعیت تغذیه ای دانهال های پسته در یک خاک شور-سدیمی

کودهای آلی و قارچ های هم زیست به علت نقش ویژه آن ها به عنوان حلقه ارتباطی خاک و گیاه در حیطه کشاورزی اهمیت بسیار دارند. در حال حاضر بخش های وسیعی از باغات پسته کشور، با بحران شوری آب و خاک مواجه هستند. در این پژوهش تاثیر کمپوست ضایعات فرآوری شده پسته در سه سطح (صفر، 10 و 15 کیلوگرم به ازای هر نهال) و قارچ میکوریز در سه سطح (صفر، 100 و 200 گرم خاک حاوی اسپور قارچ به ازای هر نهال) متعلق به چهارگونه (Funneliformis mosseae،وRhizophahus intraradices،وGlomus iranicus و irregularis Rhizophahus) بر رشد رویشی و غلظت عناصر غذایی برگ دانهال های دو رقم پسته اکبری و بادامی زرند با سه تکرار (هر تکرار شامل چهار دانهال) بررسی شد. این پژوهش به صورت آزمایش کرت های خردشده-فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی به مدت دو سال (1396 و 1398) در شرایط شور و سدیمی بودن آب و خاک اجرا شد. نتایج نشان داد که کاربرد 15 کیلوگرم کمپوست ضایعات پسته غلظت عناصر نیتروژن، آهن، روی و منگنز موجود در برگ را به ترتیب 4، 9/7، 8 و 12/1 درصد در مقایسه با شاهد افزایش داد. همچنین با کاربرد 15 کیلوگرم کمپوست ضایعات پسته ارتفاع، عرض و سطح برگ دانهال نیز به ترتیب 9/6، 11/8 و 2/8 درصد نسبت به شاهد افزایش یافت. بیش ترین غلظت آهن برگ (702/2 میلی گرم بر کیلوگرم) در تیمار 200 گرم قارچ، و در تیمار 100 گرم میکوریز غلظت منگنز، سطح برگ و ارتفاع به ترتیب با مقادیر 64/8 میلی گرم در کیلوگرم، 415/3 سانتی مترمربع و 44/9 سانتی متر بیش ترین بود. درصد کلونیزاسیون ریشه در ارقام اکبری و بادامی زرند به ترتیب 35/1 و 27/2 بود. در مجموع نتایج این پژوهش نشان داد 15 کیلوگرم کمپوست ضایعات پسته به همراه 100 گرم قارچ میکوریز در شرایط شوری زیاد آب و خاک می تواند موجب رشد رویشی مناسب در دانهال های پسته شود.