ارزیابی مقایسه ای فعالیت ضدباکتریایی اسانس گیاهان شوید (Anethum graveolen L.) و آویشن باغی(Thymus vulgaris) بر باکتری سالمونلا تایفی موریوم (ATCC=14028)

سالمونلوزیس یکی از مهم ترین بیماری های مشترک انسان و دام بوده که دارای گستردگی جهانی است. در سال های اخیر با شیوع مقاومت های آنتی بیوتیکی، تمایل به استفاده از گیاهان دارویی برای کنترل میکروارگانیسم ها افزایش یافته است. هدف از تحقیق تجربی حاضر، بررسی اثرات ضدباکتریایی اسانس گیاهان آویشن باغی و شوید بر سویه استاندارد باکتری سالمونلا تایفی موریوم (ATCC=14028) بود. اسانس گیاهان مذکور به روش تقطیر با بخار آب توسط دستگاه کلونجر استخراج گردید و ماده موثره آنها با روش کروماتوگرافی گازی/ طیف سنجی جرمی (GC-MS) مشخص شد. در ادامه با استفاده از روش میکرودایلوشن براث، حداقل غلظت مهارکنندگی، حداقل غلظت کشندگی و همچنین براساس روش انتشار چاهک در آگار، حساسیت یا مقاومت دارویی باکتری مذکور نسبت به اسانس های بدست آمده به تنهایی و بصورت مخلوط با هم و نیز نسبت به 3 آنتی بیوتیک رایج در دامپزشکی شامل اریترومایسین، اکسی تتراسایکلین و داکسی سایکلین، تعیین شد. تجزیه و تحلیل GC-MS اسانس آویشن باغی و شوید به ترتیب وجود 12 و 11 ترکیب شیمیایی را نشان داد. بر طبق یافته ها، حداقل غلظت مهارکنندگی برای اسانس آویشن باغی25/0، مخلوط اسانس های گیاهان آویشن باغی و شوید 50/0، داکسی سایکلین 0078/0 و اکسی تتراسایکلین، 00195/0>0 میکروگرم بر میلی لیتر محاسبه شد. حداقل غلظت کشندگی ترکیبات مذکور نیز به ترتیب 25/0، 50/0، 0156/0 و 00195/0>0 میکروگرم بر میلی لیتر به دست آمد. بیشترین حساسیت هم نسبت به آنتی بیوتیک اکسی تتراسایکلین با قطر منطقه ممانعت از رشد27میلی متر و بیشترین مقاومت هم نسبت به به اسانس آویشن باغی با قطر منطقه ممانعت از رشد10 میلی متر، ثبت شد. همچنین اسانس شوید و آنتی بیوتیک اریترومایسین، در هیچ یک از آزمایشات انجام گرفته، اثر ضدباکتریایی برعلیه باکتری مورد آزمایش نشان ندادند. به نظر می رسد که اسانس آویشن باغی برخلاف اسانس شوید، تاثیر ضدباکتریایی قابل توجه و کاربردی بر باکتری سالمونلا تایفی موریوم دارا می باشد.