مطالعه اثر کشت مخلوط افزایشی جو-باقلا (barely-faba bean) برکنترل علف‏های هرز و عملکرد آن‏ها

آزمایشی مزرعه‏ای به منظور بررسی کشت مخلوط باقلا و جو در مقابل کشت خالص هر یک از آن‏ها در سال زراعی 99-1398 در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر انجام شد. تیمارها شامل جوی خالص (400 بوته در متر مربع)، باقلای خالص (20 بوته در متر مربع) و سری‏های افزایشی 5/12، 25، 5/37، 50 و 5/62 درصد از کشت خالص باقلا به همراه جو با نسبت ثابت (400 بوته)، بودند. آزمایش در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که اثر نسبت‏های کشت مخلوط بر عملکرد دانه و زیست توده هر یک از گونه‏ها معنی‏دار بود. عملکرد جو در کشت مخلوط تنها زمانی کاهش یافت که نسبت باقلا در کشت مخلوط بیش از 25 درصد بود. بیشترین عملکرد دانه هر دو گیاه در کشت خالص آن‏ها با 2496 و 2621 کیلوگرم در هکتار به‏ترتیب برای جو و باقلا به‏دست آمد. عملکرد کل، نسبت برابری زمین و شاخص بهره‏وری نسبت کشت مخلوط نسبت به کشت خالص هر یک از گیاهان، به‏خصوص زمانی که نسبت باقلا از 5/37 درصد بیشتر بود، افزایش یافت. بیشترین شاخص بهره‏وری کشت مخلوط، ضریب تراکم و نسبت برابری زمین در نسبت 5/37 :100 درصد (باقلا: جو) به‏دست آمد. کشت خالص جو منجر به تجمع بیشتر وزن خشک علف هرز در مقایسه با کشت مخلوط شد. این درحالی‏که افزایش در تراکم باقلا کاهش تجمع ماده خشک علف هرز را به‏دنبال داشت. کشت مخلوط در بالاترین نسبت از تراکم باقلا در مقایسه با کشت خالص جو به‏ترتیب موجب کاهش زیست توده و تراکم علف هرز به‏ترتیب به میزان 8/33 و 3/41 درصد گردید. از این تحقیق استنباط می‏شود که کشت مخلوط باقلا نه با نسبت کمتر از 5/37 درصد کشت خالص آن به همراه تراکم معمول جو (400 بوته در متر مربع) عملکرد بالاتر و احتمالا درآمد بیشتری نسبت به کشت خالص هر یک از گونه‏ها را به‏همراه خواهد داشت.