به گزینی مقدماتی ژنوتیپ های نخود تیپ دسی جهت معرفی ارقام متحمل به سرما برای کشت پاییزه در مناطق سرد

این پژوهش در سال زراعی 97-1396 در دانشگاه فردوسی مشهد روی 255 ژنوتیپ نخود دسی و یک ژنوتیپ نخود کابلی (سارال) شاهد در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. حداقل دمای تجربه شده توسط ژنوتیپ های مورد بررسی 12- درجه سلسیوس بود. درصد بقاء 39 ژنوتیپ بین 76 تا 100 درصد، 75 ژنوتیپ بین 51 تا 75 درصد، 61 ژنوتیپ بین 26 تا 50 درصد و 55 ژنوتیپ کمتر از 25 درصد بود و همچنین 10 ژنوتیپ (MCC373، MCC658، MCC755، MCC212، MCC83، MCC864، MCC371 ،MCC756، MCC749 و MCC885) دارای بقایی بالاتر از 90 درصد بودند. در میان ژنوتیپ های موردمطالعه 21 ژنوتیپ ارتفاع بوته بیشتر از 50 سانتی متر و 47 ژنوتیپ ارتفاع اولین غلاف از سطح خاک بیشتر از 15 سانتی متر داشتند. در دامنه های بقاء با کاهش درصد بقاء عملکرد دانه در واحد سطح کاهش یافت، به طوری که متوسط عملکرد دانه در واحد سطح در دامنه بقای 76 تا 100 درصد با 257 گرم در مترمربع به دست آمد که نسبت به دامنه های بقاء 50 تا 75، 26 تا 50 و 0 تا 25 درصد به ترتیب 24 درصد، 5/2 و 6/8 برابر بیشتر بود. در دامنه های بقاء 76 تا 100، 51 تا 75 و 26 تا 50 درصد تفاوت چندانی در متوسط شاخص برداشت مشاهده نشد. با توجه به عملکرد بسیار بالا در ژنوتیپ های متحمل به سرما، کشت پاییزه نخود دسی در این منطقه امکان پذیر می باشد.