بررسی عوامل اجتماعی مختلف بر کیفیت زندگی زنان شاغل و خانه دار با تاکید بر ساختار قدرت در خانواده

در پی صنعتی شدن جوامع و کاهش قدرت نهادهای سنتی، تغییرات فراوانی در جوامع رخ‌داده است و گروه‌های مختلفی را تحت تاثیر خود قرارداده است، که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به زنان اشاره نمود. این عوامل سبب ورود زنان به بازار کار و افزایش اشتغال آنان شده است. این امر ساختار قدرت و نحوه تعاملات اعضای خانواده را تغییر داده و کیفیت زندگی زنان را تحت تاثیر قرارداده است. بر اساس تیوری‌های مختلف با افزایش منابع در دسترس افراد، ساختار و کیفیت زندگی زنان بهبود می‌یابد، اما عوامل اجتماعی مختلف مانند باورهای جنسیتی، دین‌داری، ارزش‌های مدرن و برخی عوامل زمینه‌ای مانند پایگاه، و بعد خانواده تسریع‌کننده یا مانع چنین تغییراتی می‌گردند. جهت بررسی فرایند چنین تغییراتی در جامعه ایرانی نمونه‌ای 384 نفره (192 نفر شاغل، 192 خانه‌دار) انتخاب گشتند. تحقیق حاضر از نظر اجرا پیمایشی می‌باشد، چرا که به بررسی جامعه آماری با استفاده از یک نمونه می‌پردازد. انتخاب روش پیمایشی بدین دلیل است که مناسب‌ترین روش برای شناخت کیفیت زندگی زنان شاغل و خانه‌دار و بررسی تاثیر ساختار قدرت و سایر متغیرها بر کیفیت زندگی است. یافته‌های تحقیق نشان داد کسب منابع بیشتر مانند تحصیلات، درآمد، و منزلت شغلی (پایگاه) و اشتغال زنان و عوامل اجتماعی مانند رسانه، ساختار قدرت را در خانواده‌ها تغییر می‌دهند و آن را به سمت الگوی مشارکتی سوق می‌دهند، اما مهم‌ترین عامل بهبود کیفیت زندگی زنان پایگاه اقتصادی اجتماعی مردان و تغییرات گسترده‌تر اجتماعی است که زمینه را برای چنین تغییراتی آماده نموده است، و اشتغال زنان هرچند ساختار قدرت را متعادل‌تر می‌نماید اما نه‌تنها سبب بهبود کیفیت زندگی نمی‌گردد بلکه تاثیر منفی بر آن نیز دارد. در کل می‌توان بیان داشت به دلیل موانع اجتماعی و خانوادگی که وجود دارد هزینه‌هایی که زنان به سبب اشتغال تحمیل می‌شوند، بیشتر از منافع اشتغال و بهبود کیفیت زندگی‌شان است.