رضایت الهی و نزول سکینه بر مومنان در بیعت رضوان و غزوه حنین از دیدگاه تفسیری علامه طباطبایی

بر پایه آیه 18 فتح، بیعت رضوان عرصه اعلان رضایت الهی از بیعت‌کنندگان و نزول سکینه الهی بر آنان است. بر پایه آیه 26 توبه، غزوه حنین عرصه نزول سکینه الهی بر جنگجویان مسلمان است. در تعیین گستره مشمولان رضایت و سکینه الهی، دو دیدگاه تعمیم و تخصیص میان مفسران وجود دارد. علامه طباطبایی با استناد به روایتی از ابن عباس و برخی از قراین، به نظریه تخصیص؛ عدم شمول رضایت و نزول سکینه نسبت به همه بیعت‌کنندگان در بیعت رضوان و عدم نزول سکینه بر همه جنگجویان مسلمان در حنین، قایل است. نگارنده با روش تحلیلی انتقادی، ادله نظریه تفسیری ایشان را مورد تحلیل قرار داده و نظریه تعمیم و شمولیت رضایت و عمومیت نزول سکینه بر تمامی بیعت‌کنندگان در شجره رضوان و نیز نزول سکینه بر همه مجاهدان حنین را هماهنگ با اصول و قواعد تفسیری دانسته و نتیجه گرفته است که نه بی‌وفایی‌ها و عهدشکنی‌های مربوط به جریان غدیر و نظیر آن، منافاتی با رضایت و نزول سکینه در یک مقطع خاص زمانی چون بیعت رضوان دارد و نه فرار آنی و موقت همراه با توبه، در جنگی مثل حنین، مانع نزول سکینه بر فراریان تایب است.