تاثیر زمان های مختلف کم آبیاری بر ویژگی های فیزیولوژیک و کارایی مصرف آب چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.) در دو روش کشت

به منظور بررسی تاثیر کم آبیاری در زمان های مختلف بر برخی ویژگی های فیزیولوژیک و کارایی مصرف آب گیاه چای ترش در دو روش کاشت، آزمایشی مزرعه‎ای به صورت اسپلیت پلات یا کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کاشمر در دو سال زراعی 95-1394 و 96-1395 انجام شد. تیمارهای آزمایش آبیاری به عنوان کرت اصلی در هفت سطح (تامین 100 درصد نیاز آبی (I100)، 80 درصد نیاز آبی از هشت برگی تا اواخر گلدهی (I180)، 80 درصد نیاز آبی از هشت برگی تا اوایل گلدهی (I280)، 80 درصد نیاز آبی از اوایل تا اواخر گلدهی (I380)، 60 درصد نیاز آبی از هشت برگی تا اواخر گلدهی (I160)، 60 درصد نیاز آبی از هشت برگی تا اوایل گلدهی (I260)، 60 درصد نیاز آبی از اوایل تا اواخر گلدهی (I360) و روش کاشت به عنوان کرت فرعی در دو سطح (نشاءکاری و کشت مستقیم) بودند. نتایج نشان داد که محتوای نسبی آب برگ تنها تحت تاثیر کم آبیاری و روش کاشت و عملکرد دانه تنها تحت تاثیر کم آبیاری قرار گرفت. محتوای نسبی آب برگ در روش کاشت نشایی بیشتر از کاشت مستقیم بود. بیشترین محتوای نسبی آب برگ (66/84 درصد)، عملکرد دانه (54/667 کیلوگرم در هکتار) و کاسبرگ (73/392 کیلوگرم در هکتار) در تیمار I100 حاصل شد که برای عملکرد دانه و کاسبرگ اختلاف معنی داری با تیمار I180 مشاهده نشد. اثر متقابل یا برهمکنش کم آبیاری و روش کاشت نشان داد که نشاءکاری توانست سبب بهبود میزان کلروفیل a، کلروفیل b، کاروتنویید، پرولین، عملکرد کاسبرگ و کارایی مصرف آب دانه و کاسبرگ در اکثر سطوح آبیاری گردد. بیشترین میزان کارایی مصرف آب دانه (15/0 کیلوگرم بر مترمکعب) و کاسبرگ (08/0 کیلوگرم بر مترمکعب) در تیمار I160 و روش کاشت نشایی حاصل شد و تیمار I180 و روش کاشت نشایی در جایگاه بعدی قرار داشت. با توجه به نتایج حاصله، آبیاری به میزان 80 درصد نیاز آبی از مرحله هشت برگی تا اواخر گلدهی و کشت نشایی به عنوان شیوه مدیریت مناسب جهت دستیابی به عملکرد مطلوب و حفظ منابع آب در منطقه مورد مطالعه مناسب به نظر می رسد.