شعر عصر مشروطه در برخورد با استعمار

 با آغاز جریان استعمار در دنیا که با پیشرفتهای صنعتی و تکنولوژیک مغرب زمین و سپس برتری نظامی و تسلیحاتی آن به وجود آمد، عکس العملهای فراوانی در کشورهای تحت استعمار شکل گرفت؛ یکی از واکنشهای مهم دربرابر استعمارگران، در عالم شعر و ادب اتفاق افتاد و شاعران آزاد اندیش این ملل به بازتاب تجاوزات و جنایات استعمارگران پرداختند. شعر فارسی عصر مشروطه نیز در این زمینه بسیار فعال بود و شاعران این دوره با احساس تعهد فراوانی که به مردم و سرزمین خود داشتند، وارد عرصه مبارزات ضداستعماری شدند. در این پژوهش سعی شده با مطالعه آثار مهم شعر فارسی عصر مشروطه، به بررسی انواع مواجهات و برخوردهای شاعران این دوره با پدیده استعمار بپردازیم.

 روش این پژوهش مبتنی بر مطالعه کتابخانه ای و روش توصیفی-تحلیلی است.

 بررسی شعر این دوره نشان میدهد شاعران این عصر با مسیله استعمار به هشت صورت عمده برخورد کرده اند: شرق گرایی، نقد غرب و مدنیت غربی، تحریم کالاهای غربی، استعمارنگری، نقد استعمارپرستی، حماسه سرایی، ملی گرایی و وحدت اسلامی.

 شاعران عصر مشروطه بطور یکسان از شیوه های فوق استفاده نکرده اند؛ به برخی بیشتر، و به برخی کمتر پرداخته اند و این به توان و شرایط موجود در ایران آن روز بازمیگردد.