ادبیات شهادت در دوران نوزایی انقلابی با تاکید بر عناصر اسطوره ای

 مضمون شهادت در عرصه علوم قدیم چون فقه، عرفان و فلسفه و دانشهای نو چون جامعه شناسی و حقوق، موضوع مباحثات فراوان بوده و هست؛ ولی در این مبحث ادبی، شهادت از منظر اسطوره مرگ‌آگاهی برای درک جاودانگی و کنش خودقربانی ‌کردن، و شهید در شمایل کهن‌الگوی قهرمان بررسی میشود. ردیابی موتیف شهادت از ادبیات گذشته باستانی و اسطوره ای تا دوران تاریخی و روزگار کنونی در متون مرجع، شامل آثار حماسی، غنایی، حکمی و عرفانی قابل پژوهش است. مسیله اصلی در این مقاله یافتن عناصر و موضوعات قدیم و پیش‌آمده تا اکنون (تکرارشونده) در بستر و جریان ادبیات قهرمانانه و شهادت‌خواهانه در دوره پس از پیروزی انقلاب اسلامی است که از آن تعبیر به دوره نوزایی انقلابی شده است. این پژوهش بنحوی شناخت جامع و تعریف کاملی از این گونه ادبی اسلامی ایرانی به دست میدهد.

 در این پژوهشی به شیوه توصیفی- تحلیلی اشعار و دفاتر شعری یازده شاعر انقلاب مورد بررسی قرار گرفته و موتیفهای موجود در آن از حیث معنای شهادت احصا و تحلیل شده است.

 بر پایه این پژوهش ادبیات شهادت از عناصر تکرارشونده مشخص در طول تاریخ آفرینشهای ادبی برخوردار و دارای ویژگیهای قابل تشخیص است.

 تمامی عناصر متنی (تاریخی) و ادبی (خیالی) شهادت از گذشته دور تا امروز تکرار شده اند؛ جزآنکه در بافت زمانی یا مکانی خاص رنگ باخته اند و دوباره در موقعیت نو رنگ و روشنی گرفته اند. بنمایه جاودانگی عنصر بنیادین و دال مرکزی در پدیده شهادت است و بازتابش آن در ادبیات بیش از دیگر موتیفها مشهود است.