بررسی وضعیت ایران در شاخص جهانی نوآوری (GII)

امروزه بسیاری از کشورها به پدیده نوآوری به‌عنوان ابزاری جهت رشد و توسعه اقتصادی می‌نگرند. وجود پیچیدگی‌های فراوان در مسیر خلق تا به‌کارگیری نوآوری سبب شده است تا دانشمندان بسیاری نوآوری را در قالب یک اکوسیستم مورد ارزیابی قرار دهند. یکی از گزارش‌هایی که به‌طور مفصل اکوسیستم نوآوری را مورد سنجش قرار می‌دهد، شاخص جهانی نوآوری است. این شاخص، با بهره‌گیری از هفت رکن که هر یک از ارکان دارای سه زیر رکن و هر زیر رکن نیز دارای تعدادی شاخص است، جنبه‌های مختلف نوآوری را مورد بررسی قرار می‌دهد. کشور ایران با سابقه حضور 12 ساله در گزارش روند رو به رشدی را طی نموده به‌طوری‌که از رتبه 120 در سال 2014 به رتبه 53 در سال 2022 رسیده است. مطالعه وضعیت ایران در شاخص‌های مختلف نشان می‌دهد کشور در تربیت فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، تولید مقاله و ثبت اختراع داخلی وضعیت بسیار مناسبی در جهان داشته است، حال آنکه در شاخص‌های مرتبط با محیط کسب و کار همکاری‌های نوآورانه وضعیت نامناسبی دارد. به دلیل عدم وجود داده یا به‌روز نبودن آن‌ها، وضعیت ایران در برخی از شاخص‌ها و زیررکن‌ها قابل استناد دقیق نیست. این نکته به خوبی نشان می‌دهد سیاست‌گذار برای ارزیابی اکوسیستم نوآوری باید پایگاه داده داخلی به روز داشته باشد تا بتواند سیاست‌های موثر و منعطفی را اتخاذ نماید.