بررسی عوامل موثر بر زنده مانی بزغاله های کرکی رایینی در سامانه عشایری

در این پژوهش از اطلاعات طول عمر و زنده مانی مربوط به گله ایستگاه بز کرکی رایینی واقع در شهرستان بافت، که طی سال های1372 تا 1388 جمع آوری شده بودند، استفاده گردید. همچنین از طریق انجام مصاحبه و جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای از گله ایستگاه بز کرکی رایینی و گله های مردمی، عوامل حذف بزغاله ها، عوامل محیطی موثر بر زنده مانی و میزان زنده مانی به دست آمد. تعداد 11 گله با تنوع جغرافیایی و اندازه گله مختلف در سطح استان کرمان جهت تکمیل اطلاعات پرسشنامه ای انتخاب شد. بیش ترین و کم ترین درصد حذف بزغاله ها به ترتیب مربوط به مازاد پرواری (54/2درصد) و حذف بر اثر ناقص الخلقه بودن (0/4 درصد)بود. مرگ در اثر بیماری بعد از مازاد پرواری بیش ترین علت حذف بزغاله ها بود (22/3 درصد). میزان زنده مانی در این گله ها 89/94 درصد به دست آمد. نتایج نشان داد که میانگین کل طول عمر تجمعی 310/3 روز بود. تاثیر عوامل غیر ژنتیکی ماه تولد بزغاله، سال تولد بزغاله، جنس بزغاله ومتغیر کمکی وزن تولد بزغاله به صورت درجه دو بر زنده مانی آنها معنی دار بود. مقدار وراثت پذیری لگاریتمی کم تا متوسط (0/14 تا 0/40)، وراثت پذیری اولیه متوسط تا بالا (0/25 تا 0/70) و وراثت پذیری موثر نیز متوسط (0/23 تا 0/61) برآورد گردید. از آنجا که پارامترهای ژنتیکی برآورد شده در حد متوسط هستند می توان گفت، برای بهبود زنده مانی بزغاله ها از تولد تا سن یک سالگی و افزایش سود اقتصادی دامدار، ضمن بهبود شرایط تغذیه ای می توان به انتخاب ژنتیکی در درون نژاد نیز توجه نمود.