ارزیابی حدود مجاز بلند کردن دستی بار در میان زنان ایرانی بر اساس تکنیک های عینی و ذهنی: یک مطالعه آزمایشگاهی

کمردردهای شغلی یکی از اختلالات اسکلتی-عضلانی ناشی از بلند کردن دستی بار در میان خانم هایی می باشد که درگیر فعالیت های بلند کردن دستی بار هستند. حدود مجاز بلند کردن بار به عنوان ابزاری جهت ارزیابی ریسک ابتلا به کمردردهای شغلی و در نتیجه پیشگیری از آن ها استفاده می شود. در کشور ایران از روش WISHA به عنوان حدود مجاز ارزیابی بلند کردن بار دستی استفاده می شود. ازآنجایی که تاکنون روش WISHA به منظور تعیین حدود مجاز باربرداری در افراد ایرانی و بخصوص در زنان شاغل موردبررسی و ارزیابی قرار نگرفته است، مطالعه حاضر با هدف ارزیابی حدود مجاز باربرداری در زنان ایرانی که مبتنی بر روش WISHA می باشد، با استفاده از معیارهای بیومکانیکی و سایکوفیزیکی انجام گرفت.

در این مطالعه، 10 کارگر زن با رنج سنی 30-20 سال که دارای سابقه فعالیت بلند کردن دستی بار بودند، داوطلبانه مشارکت کردند و از آن ها خواسته شد 21 وظیفه باربرداری برای بارهای خارجی 3، 4، 6، 7، 8، 9 و 10 کیلوگرم با توجه به شرایط باربرداری (فواصل عمودی، افقی و فرکانس) که بر اساس روش WISHA طراحی شده بود، انجام دهند. جهت تعیین زوایای خمش تنه در حین بلند کردن بار از یک شیب سنج الکترونیکی بی سیم استفاده شد. با وارد کردن اطلاعات آنتروپومتریکی، وزن بار، زاویه کمر و پوسچر فرد در نرم افزار 3DSSPP، نیروهای بیومکانیکی برای هر وظیفه به دست آمده و با حدود توصیه شده NIOSH مقایسه گردید. همچنین به منظور ارزیابی ذهنی، پس از انجام هر وظیفه میزان تلاش ادراکی هر فرد برای هر وظیفه با استفاده از مقیاس بورگ جمع آوری گردید.  

نتایج مطالعه نشان داد که زاویه خمش برای 47.61 درصد از وظایف بلند کردن بار بیش از 20 درجه بود. میانگین نیروی فشاری تخمینی برای 6 وظیفه بیش ازحد توصیه شده NIOSH (3400 نیوتن) تخمین زده شد. همچنین میانگین مقیاس Borg برای 33.33 درصد از وظایف، سخت و برای 9.52 درصد از وظایف، بین سخت تا خیلی سخت تعیین شد.

با توجه به نتایج مطالعه حاضر مشخص شد که استاندارد بلند کردن دستی بار خانم ها ایران برای برخی از وظایف ممکن است قابلیت کافی به منظور کنترل و پیشگیری از کمردرد ناشی از بلند کردن دستی بار در خانم ها را نداشته باشد و عدم انطباق برخی از حدود مجاز بلند کردن دستی بار با ویژگی های آنتروپومتریکی و بیومکانیکی، ممکن است منجر به افزایش بارهای بیومکانیکی وارد بر کمر خانم ها شود. لذا به نظر می رسد حدود مجاز بلند کردن بار برای زنان بر اساس روش WISHA نیاز به بازبینی و طراحی مجدد بر اساس ویژگی های آنتروپومتریکی و بیومکانیکی دارد.