تفوق و برتری صلاحیت دیوان کیفری بین المللی بر صلاحیت دیوان دادگستری بین المللی در امر رسیدگی به تجاوز سایبری

در 17 جولای 2018، دو دهه پس از تصویب اساسنامه رم، دیوان کیفری بین المللی (ICC) صلاحیت خود را در مورد جنایت تجاوز فعال کرد. این جنایت در سال 2010 توسط مجمع کشورهای عضو اساسنامه رم (ASP) به عنوان یک عنصر مادی از رفتار دولت تعریف شد. «جنایت تجاوز» در وضعیتی است که به طور موثر کنترل یا هدایت اقدامات سیاسی یا نظامی یک دولت را به همراه دارد و اقدامش نقض آشکار منشور ملل متحد به حساب می آید. هدف از انجام این پژوهش بررسی حیطه صلاحیت های دیوان کیفری بین المللی و دیوان دادگستری بین المللی در رسیدگی به جنایت تجاوز با تاکید بر تجاوز سایبری است.

این پژوهش، به شکل توصیفی - تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

منظور از تجاوز سایبری، تجاوزی است که از سوی شبکه های متمرکز بر رایانه صورت پذیرفته و به منظور انتساب حملات سایبری به دولت نیز ضرورت دارد تا معیار کنترل موثر مورد توجه قرار گیرد. در رسیدگی و احراز تجاوز سایبری، شورای امنیت دارای حق اولویت است و لیکن این تقدم به منزله ی صلاحیت انحصاری شورا نیست. دیوان کیفری بین المللی دارای دو رژیم صلاحیتی درباره ی تجاوز سایبری است. رژیم اول، طبق ارجاعات دولتی یا تحقیقات مقتضی، توسط دادستان آغاز شود و مورد دوم، با ارجاعات شورای امنیت شروع گردد. نتیجه دیگر تحقیق نشان می دهد که صلاحیت دیوان کیفری بین المللی در رسیدگی به تجاوز سایبری نسبت به صلاحیت دیوان دادگستری بین المللی دارای رجحان است. این برتری ناشی از شرایط ساختاری ICC و همچنین قضات این دیوان است.