نقش ویژگی های کالبدی حیاط مدرسه در افزایش فعالیت بدنی کودکان، بررسی دیدگاه دانش آموزان 8 تا 12 ساله ی شهر تهران

کودک در طی روز بخش زیادی از وقت خود را در فضاهای داخلی مدرسه گذرانده و به فعالیت های غیر فیزیکی مشغول است؛ بنابراین سهم زیادی از فعالیت های بدنی و بازی های جسمی وی در حیاط مدرسه اتفاق می افتد. اگر حیاط بستر مناسبی برای شکل گیری فعالیت های بدنی فراهم نکند، سهم بازی و تحرک جسمی کودکان کاهش می یابد؛ که این کمبود فعالیت جسمی مضراتی برای سلامت کودکان به همراه خواهد داشت. هدف این پژوهش بررسی تاثیر ویژگی های کالبدی حیاط مدرسه بر فعالیت فیزیکی کودکان است. این پژوهش از نوع کمی- کیفی است که با استفاده از پرسش نامه به سنجش دیدگاه کودکان در مورد ویژگی های حیاط مدرسه پرداخته است. جامعه آماری مورد بررسی، کودکان 8 تا 12 ساله ی شهر تهران بوده اند. نمونه گیری به صورت خوشه ای چندمرحله ای انجام شده است و در حوزه های انتخاب شده تعداد 120 کودک به صورت داوطلبانه در نظرسنجی شرکت نموده اند. برای گردآوری داده ها در گروه سنی کودکان از پرسش نامه محقق ساخته ویژه ی کودک استفاده شده است. پس از جمع آوری داده ها، اهمیت هر کدام از معیارها با استفاده از آزمون تی تعیین و سپس مولفه ها رتبه بندی شدند. در رتبه بندی ریزعامل های محیطی موثر بر فعالیت فیزیکی، معیار «نور» با بیش ترین مقدار میانگین نسبت به سایر معیارها در اولویت قرار دارد. پس از آن به ترتیب معیارهای خوانایی، ایمنی کف سازی، تنوع شکل و ایمنی زمین بازی بر میزان فعالیت فیزیکی کودکان در حیاط مدرسه تاثیرگذارند. فضاهای جمعی در رتبه های بعدی قرار گرفته و فعالیت گروهی آخرین رتبه را به خود اختصاص داده است. پس از تعیین نقش و اهمیت محیط بر فعالیت کودکان، بر اساس تحلیل عاملی، سه عامل استخراج شد. این عوامل محیطی که بر فعالیت بدنی تاثیر می گذارد عبارت اند از: "جذابیت محیط"، "اجتماع پذیری محیط" و "بازی سازی محیط". توجه به هر یک از این عوامل در فرایند طراحی فضاهای باز در مدارس می تواند فعالیت و سلامت کودکان را بهبود بخشد.