تحلیل محتوای کتب علوم تجربی دوره دوم ابتدایی از نظر میزان توجه به مولفه های معرفت شناسی شخصی

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان توجه به مولفه های معرفت شناسی شخصی در برنامه درسی علوم تجربی دوره دوم ابتدایی انجام شد. روش پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی و تحلیل محتوا بود. جامعه آماری پژوهش، شامل کتب درسی علوم تجربی پایه های چهارم، پنجم و ششم در سال تحصیلی 98-1397 بود و از آنجا که ضرورت بررسی تمامی محتواها وجود داشته است، نمونه گیری وجود نداشته و کل جامعه مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین، در مرحله پیمایش 22 نفر از اساتید و متخصصان رشته های علوم تجربی، ادبیات فارسی و روان شناسی به صورت هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه معرفت شناسی شخصی کودکان و سیاهه ثبت داده استفاده شد. برای تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی مانند فراوانی و درصد و نیز ضریب بار عاملی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که در پایه چهارم، بیشترین تاکید بر سادگی دانش (107 مورد) و کمترین تاکید بر قطعیت دانش (3 مورد) بوده است. در پایه پنجم، بیشترین تاکید بر توجیه پذیری دانستن (65 مورد)، نتیجه دانستن (60 مورد) و قطعیت دانش (30 مورد) و کمترین تاکید بر سادگی دانش (30 مورد) بوده است و در پایه ششم، توجیه پذیری دانستن (50 مورد) و نتیجه دانستن (40 مورد) بیشترین تاکید را داشته و سادگی دانش (5 مورد) کمتر مورد تاکید بوده است. به طور کلی، 6/63 درصد از محتوای کتاب های درسی علوم تجربی پایه های چهارم تا ششم به مولفه های معرفت شناسی شخصی اختصاص یافته است.