تاثیر اسید جیبرلیک و نیتروژن بر ویژگی های خوراکی بنفشه بومی (Viola odorata) و تجاری (Viola tricolor)

پرورش گل های خوراکی از جمله بنفشه که بومی ایران است راهکاری مناسب جهت افزایش دسترسی بشر به این منابع جدید و با ارزش غذایی است. در این راستا در پژوهش حاضر اثر متقابل اسید جیبرلیک (GA) (0، 150 و 300 میلی گرم در لیتر) و نیتروژن (N) (0، 100 و 200 میلی گرم در لیتر) روی ویژگی های دو گونه بنفشه (Viola tricolor and Viola odorata) بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار بررسی شد. نتایج نشان داد که کاربرد اسید جیبرلیک و نیتروژن بطور معناداری موجب بهبود ویژگی های خوراکی در هر دو رقم بنفشه می شود. بطوری که بیشترین پروتیین، کاروتنویید، آهن و روی گلبرگ در هر دو گونه بنفشه با کاربرد "GA300 × N200" بدست آمد. مقدار آنتوسیانین گلبرگ در بنفشه معطر با کاربرد "GA0 × N100" (58.32 mg 100g-1 F.W.) و در بنفشه تجاری با کاربرد "GA300 × N100" (66.84 mg 100g-1 F.W.) بیشترین مقدار بود. بنفشه تجاری از نظر سلنیوم غنی تر از بنفشه معطر بود و تیمارهای "GA300 × N200"، "GA300 × N100" و "GA150 × N200" بیشترین غلظت سلنیوم را در بنفشه تجاری بخود اختصاص دادند. در هر دو نوع بنفشه بیشترین فلاونویید طول موج های 300 و 330 نانومتر با کاربرد "GA300 × N200" و "GA150 × N200" بدست آمد. اما اثر تیمارها روی فلاونویید 270 نانومتر معنی دار نبود. ظرفیت آنتی اکسیدانی بنفشه معطر بیشتر از بنفشه تجاری بود و بیشترین ظرفیت آنتی اکسیدانی در بنفشه معطر (84.83 % DPPHsc) و بنفشه تجاری (78.17 % DPPHsc) با کاربرد "GA150 × N200" حاصل شد. با توجه به نتایج حاصل، دو رقم بنفشه مورد مطالعه به عنوان منابع موثری از پروتیین، عناصر معدنی و ترکیبات آنتی اکسیدانی معرفی می شوند. همچنین کاربرد "GA300 × N200" و "GA150 × N200"جهت بهبود ویژگی های خوراکی این دو گونه گیاهی پیشنهاد می شود.