ارزیابی شاخص های تحمل و حساسیت به تنش خشکی ژنوتیپ های کلزا در شرایط قطع آبیاری انتهای فصل رشد

به منظور شناسایی ژنوتیپ های متحمل و حساس کلزا به تنش خشکی در مراحل انتهایی گلدهی تا 50 درصد خورجین دهی و خورجین دهی تا برداشت در شرایط مزرعه ای، آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1400-1399 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل سه سطح آبیاری (1- شاهد (بدون قطع آبیاری)، 2- قطع آبیاری در مرحله شروع گلدهی (کد فنولوژی 60) تا تشکیل 50 درصد خورجین (کد فنولوژی 75) و 3- قطع آبیاری در مرحله تشکیل خورجین تا برداشت (کد فنولوژی 99)) در کرت های اصلی و فاکتور فرعی شامل 10 ژنوتیپ (لانگ پاد، آرام، آرجی اس 003، جانکوم، سولار، هایولا 4815، مهتاب، جولیوس، آگامکس و سالا) بود. جهت گزینش مطلوب تر ژنوتیپ های متحمل کلزا می توان از شاخص های ذکرشده استفاده کرد. شاخص های MP (میانگین بهره وری)، GMP (میانگین بهره وری هندسی) و STI (شاخص تحمل تنش) مناسب ترین شاخص های کمی تحمل به تنش خشکی در تیمارهای موردمطالعه بود. بیش ترین عملکرد دانه تیمار شاهد از ژنوتیپ هایولا 4815، لانگ پاد و سولار به ترتیب (8/2093، 1791 و 1700 کیلوگرم در هکتار) و کم ترین از ژنوتیپ جانکوم (1/832 کیلوگرم در هکتار) و در تنش گلدهی تا 50 درصد خورجین دهی بیش ترین عملکرد دانه ژنوتیپ هایولا 4815 (9/1563 کیلوگرم در هکتار) و لانگ پاد (9/1150 کیلوگرم در هکتار) و کم ترین از ژنوتیپ جانکوم و مهتاب به ترتیب با عملکرد دانه (540، 5/935 کیلوگرم در هکتار) بود.