بررسی اثرگذارترین عوامل محیطی بر ترجیح رویشگاه گونه دارویی Stachys lavandulifolia Vahl در مراتع الموت شرقی (استان قزوین)

شناسایی عوامل بوم شناختی اثر گذار بر استقرار و پراکنش گیاهان دارویی جهت کشت و اهلی کردن آنها و کاهش فشار به منابع طبیعی اقدام اصولی و ارزشمند است. این مطالعه با هدف بررسی مهمترین عوامل بوم شناختی اثر گذار بر رویشگاه گونه Stachys lavandulifolia Vahl در مراتع الموت شرقی واقع در استان قزوین انجام شد. برای این منظور از الگوریتم بی نظمی بیشینه در نرم افزار MaxEnt استفاده شد. در عملیات صحرایی نقاط حضور گونه ثبت شد. همچنین در رویشگاه این گونه نمونه خاک با روش تصادفی- سیستماتیک (4 ترانسکت و 72 نمونه خاک) برداشت و اندازه گیری متغیرهای خاکی در آزمایشگاه انجام شد. برای ساخت نقشه های متغیرهای خاکی از روش های زمین آمار استفاده شد. در نهایت نقشه 19 متغیر محیطی شامل متغیرهای خاکی، اقلیمی و فیزیوگرافی وارد نرم افزار MaxEnt شدند. بر اساس یافته ها، میزان درستی نقشه مطلوبیت رویشگاه  95 ٪  به دست آمد، همچنین متغیرهای منیزیم خاک (3/1-3 میلی مولار)، ماده آلی، متوسط بارندگی سالانه (بیشتر از 400 میلی متر)، متوسط دمای سالانه، ارتفاع از سطح دریا (تا حدود 3100 متر)، به عنوان مهمترین عوامل محیطی مشارکت کننده در فرایند مدل سازی شناسایی شدند. رویشگاه مطلوب این گونه در منطقه در خاک هایی با بافت سنگین، هدایت الکتریکی حدود 150 میکروموس بر سانتیمتر و اسیدیته تقریبا خنثی (5/7) بوده است. همچنین، افزایش پتاسیم خاک بر استقرار این گونه تاثیر مثبت و افزایش درصد شن و آهک خاک بر آن تاثیر منفی داشته است. بررسی نتایج نشان داد که وسعت مناطق مطلوب برای رویش گونه مورد مطالعه 67/5599 هکتار می باشد که 93/7 درصد از کل منطقه مورد بررسی را شامل می شود.