ارتباط برخی عوامل توپوگرافی و مشخصه های دارمازو (Quercus infectoria Oliv.) با زی توده و عناصر غذایی ریشه مویین (پژوهش موردی: شینه قلایی، لرستان)

پژوهش حاضر با  توجه به شرایط بوم شناختی موجود در جنگل های زاگرس و آگاهی از واکنش درختان جنگلی به این شرایط  و با هدف بررسی تاثیر برخی عوامل توپوگرافی، مشخصه های درخت بر مقدار زی توده ریشه های مویین درختان بلوط دارمازو (Quercus infectoria Oliv.) و مقایسه مقدار نیتروزن، فسفر و پتاسیم در ریشه های مویین این درختان در منطقه شینه قلایی لرستان انجام شد. بدین منظور ابتدا از روش نمونه برداری منظم تصادفی با شبکه آماربرداری 100×100 متر نمونه برداری انجام شد. مشخصه های درخت شامل قطر برابر سینه، قطر تاج، ضریب قد کشیدگی و ارتفاع درخت، همچنین غلظت سه عنصر NPK در دو طبقه ارتفاعی و مقدار زیتوده ریشه مویین در سه جهت شمال، غرب و شرق، در عمق 0 تا 30، شیب 15 تا 60 و ارتفاع 1300 تا 1500 متر اندازه گیری شد. آزمون t مستقل نشان داد که عمق (P<0.05) و جهات جغرافیایی (P<0.001) بر مقدار زی توده درخت دارمازو تاثیر معنی داری دارند. مقدار زی توده در عمق 30-15 سانتی متر و جهت شرق بیشتر است. اما ارتفاع از سطح دریا تاثیر معنی داری روی زی توده ریشه ندارد. نتایج آزمون تجزیه واریانس یکطرفه نشان داد مقدار زی توده در طبقه شیب 60-46 درصد بیشترین مقدار را دارد (P<0.001). همبستگی پیرسون نشان داد قطر تاج درخت و ضریب قدکشیدگی روی مقدار زی توده ریشه مویین درخت دارمازو تفاوت معنی داری دارد (P<0.001). ولی قطر برابر با سینه و ارتفاع درخت روی مقدار زی‎توده تاثیر معنی داری ندارد. همچنین مشخص شد دو عنصر نیتروژن و فسفر (P<0.05) و عنصر پتاسیم (P<0.001) تفاوت معنی داری روی مقدار زی توده ریشه مویین ایجاد می کند همچنین نیتروژن بیشترین همبستگی را با مقدار زی توده ریشه مویین در جهت مثبت و پتاسیم کمترین مقدار همبستگی را در جهت منفی دارد. آگاهی بیشتر از ویژگی های درختان با توجه به وضعیت توده های جنگلی می تواند در حفاظت و احیا  به ویژه در عملیات پرورشی آنها تاثیر گذار باشد.