ارزیابی و پایش تغییرات کاربری/ پوشش زمین در حوضه کشکان با رویکرد آینده نگری در مدیریت خدمات اکوسیستمی

تغییرات کاربری/پوشش زمین یکی از عوامل اصلی در تغییرات محیط زیست است. این تغییرات به طور مستقیم بر ارزش خدمات اکوسیستمی تاثیر می گذارد. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی اثر تغییر کاربری/پوشش سرزمین در حوزه کشکان بر خدمات اکوسیستمی آن است. این تحقیق در سه مرحله شامل تجزیه و تحلیل تغییر پوشش زمین، پیش بینی تغییر آن و ذخیره و ترسیب کربن انجام گرفت. از تصاویر ماهواره ای لندست سنجنده های TM، ETM+ و OLI برای تهیه نقشه های پوشش زمین در سه دوره زمانی 1370، 1385 و 1400 استفاده شد. در محیط نرم افزار TerrSet، از مدل ساز LCM برای پیش بینی تغییر پوشش زمین در سال 1430 و از مدل ساز ESM برای ذخیره و ترسیب کربن استفاده گردید. داده های مربوط به میزان کربن موجود در منابع ذخیره کربن از گزارش های IPCC استخراج شد. صحت سنجی با استفاده از ماتریس خطا ارزیابی شد. نتایج نشان می دهد که اکوسیستم های جنگلی بیشترین تغییرات پوشش زمین را داشته اند و بیشترین نقاط داغ از دست دادن کربن در جنگل هاست. در سال 1370 حدود 35/44 درصد از مساحت منطقه معادل با 8/4113 کیلومتر مربع را اکوسیستم های جنگلی تشکیل می دهد، در حالی که در سال 1400 به 26 درصد معادل با 7/2411 کیلومتر مربع کاهش یافته است. بر اساس سناریوی آینده پژوهی در سال 1430، حدود 8/1205 کیلومتر مربع از مساحت حوضه را اکوسیستم های جنگلی تشکیل می دهد و بین سال های 1400 تا 1430 حدود 158000 میلی گرم کربن آزاد خواهد شد. نتایج می تواند توسط برنامه ریزان و مدیران محیط زیست برای بهبود و حفاظت از پوشش های طبیعی منطقه، به ویژه جنگل ها برای حفاظت از خدمات اکوسیستم و تداوم آن ها استفاده شود.