تاثیر برجام بر روابط ایران و آمریکا از منظر خود و دیگری

ایران و آمریکا در دهه‏های گذشته روابط پر فراز و نشیبی، از هم‏پیمانی استراتژیک در قبل از انقلاب اسلامی تا روابط خصمانه طولانی در سال‏های بعد از انقلاب اسلامی داشته‏اند. مذاکرات ایران و 5+1 بر سر برنامه هسته‏ای ایران نقطه عطفی در روابط دو کشور بود؛ چرا که بعد از سال‏ها روابط خصمانه، دو طرف بر سر میز مذاکره نشسته و تلاش کردند مشکلاتشان را از طریق دیپلماتیک حل و فصل کنند. این مذاکرات از سال 1392 به طور جدی‏تر دنبال و در سال 1394 منتهی به امضای توافقی به نام برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) گردید. در این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که برجام به عنوان یک سوژه چه تاثیری بر روابط ایران و آمریکا داشته است؟ در پاسخ به این پرسش به آزمون این فرضیه می‏پردازیم که تثبیت جایگاه آمریکا به عنوان "دیگری" در متن برجام، منجر به تخریب‏پذیر شدن آن و افزایش خصومت در روابط میان ایران و آمریکا شده است. داده‏های پژوهش از طریق کتابخانه‏ای و اسنادی گردآوری ‏شده و برای آزمون فرضیه از روش تحلیل گفتمان انتقادی با تکنیک‏های ساختارشکنی و تفاوت دریدا برای تحلیل رابطه خود و دیگری استفاده می‏کنیم و ارتباط خود (ایران) و دیگری (آمریکا) را در قالب سوژه (برجام) مورد بررسی و تحلیل قرار می‏دهیم. نتایج و یافته‏های پژوهش نشان می‏دهند چگونه عنصر دیگری هویتش را در خلال مذاکرات و همچنین در متن برجام تثبیت کرده و به فروپاشی آن انجامیده است.