بررسی اثر پماد موضعی حاوی عصاره متانولی برگ شمشاد خزری (Buxus hyrcana Pojark.) بر ترمیم زخم پوستی در موش صحرایی

گیاه شمشاد خزری به صورت سنتی در درمان اختلالات پوستی از جمله زخم استفاده می شود و مطالعات اخیر نشان دهنده پتانسیل درمانی برخی از گونه های شمشاد در ترمیم زخم پوستی می باشد. در این مطالعه اثر پماد حاوی عصاره متانولی برگ شمشاد خزری، بر ترمیم زخم تمام ضخامت حاد پوستی در مدل موش صحرایی بررسی شد.

زخم هایی با ضخامت کامل پوست با استفاده از اسکالپل در ناحیه پشت گردن تعداد 32 موش صحرایی ویستار (250-300 گرم) ایجاد شد که به طور تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند: I؛ کنترل، II؛ پایه پماد (اوسرین)، III؛ کرم 1 درصد فنی تویین، IV؛ پماد 5 درصد حاوی عصاره متانولی شمشاد خزری. جهت بررسی هیستوپاتولوژیکی، کرایتریاهای زخم در روز دوازدهم بر اساس روش Abramov score ارزیابی شدند. رسوب الیاف کلاژن در بافت پوست با استفاده از رنگ آمیزی تری کروم ماسون تعیین شد. جهت اندازه گیری میزان تام فنول و فلاونویید در عصاره، از روش اسپکتروفتومتری استفاده شد.

بر اساس مشاهدات ماکروسکوپی، پماد گیاهی سبب افزایش بسته شدن زخم در گروه تحت درمان نسبت به گروه کنترل شد. پماد گیاهی مشابه با کرم فنی تویین، سبب افزایش معنادار (05/0P<) رسوب کلاژن، تشکیل اپیدرم و کراتین، نورگزایی و بلوغ فیبروبلاست در مقایسه با گروه کنترل گردید. اثرات ضد میکروبی عصاره با استفاده از روش دیسک آگار دیفیوژن مشاهده نشد.

به نظر می رسد که اثرات ترمیم زخم مشاهده شده از گیاه شمشاد خزری، عمدتا به علت وجود ترکیبات فلاونوییدی موجود در عصاره گیاه باشد.