شاخص های پیشران در بازآفرینی سکونتگاه های غیررسمی شهر زاهدان

یکی از مهم ترین بازتاب های شهرنشینی معاصر، پیدایش و گسترش محله های آسیب پذیر و یا سکونتگاه های غیررسمی در مرکز یا پیرامون شهرها است. هدف از این پژوهش، ارزیابی شاخص ها و متغیرهای پیشران در بازآفرینی سکونتگاه های غیررسمی شهری در شهر زاهدان بود.
روش شناسی: این پژوهش کاربردی-اکتشافی در سال 1400 در منطقه زاهدان به انجام رسید. داده های مورد نیاز با استفاده از تکنیک پویش محیطی و بررسی پیشینه ادبیات جمع آوری شد. جامعه آماری در رابطه با سنجش ظرفیت نهادی، کارمندان و مدیران نهادهای مرتبط بودند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند (n=50). به منظور ارزیابی شاخص ها و متغیرهای پیشران از تحلیل نظرات کارشناسی با آزمون تی تک نمونه ای استفاده شد. اجزا و عناصر سیستم بافت ناکارآمد شهر گونه بندی و تحلیل شد برای تحلیل یافته ها از مدل تحلیل سلسله مراتبی و تلفیق این دو با یکدیگر به منظور تحلیل نتایج مدل کارت امتیاز متوازن استفاده شد.
شاخص های موثر بر بازآفرینی سکونتگاه های غیررسمی عوامل اجتماعی-فرهنگی و جمعیتی، اقتصادی، محیطی-کالبدی و مدیریتی- نهادی بودند. شاخص های اجتماعی-فرهنگی و جمعیتی (62.03%)، اقتصادی (74/50%)، محیطی-کالبدی (23/54%) و مدیریتی-نهادی (20/48%) به ترتیب در شرایط مناسب، متوسط، متوسط و ضعیف قرار داشتند.
در بین عوامل موثر بر بازآفرینی سکونتگاه های غیررسمی شهر زاهدان، شاخص مدیریتی-نهادی نیازمند توجه بیشتری است که قطعا بر وضعیت سایر عوامل اجتماعی-فرهنگی و جمعیتی، اقتصادی و محیطی-کالبدی تاثیر بسزایی خواهد داشت.