تاثیر روش‬های خاک‬ورزی، تنش کم ‬آبی و کود نیتروژن بر عملکرد و کیفیت سورگوم علوفه‬ ای (Sorghum bicolor L)

استفاده از روش های خاکورزی حفاظتی و محصولات مقاوم به کمآبی میتواند راهکار مناسبی برای کاهش تبعات منفی تغییرات اقلیم باشد. اثر روش های خاکورزی، سطوح تنش آبیاری و نیتروژن بر عملکرد سورگوم علوفهای در آزمایشی به صورت کرتهای دوبار خرد شده با سه تکرار در سال زراعی 1397 در مزرعه مورد بررسی قرار گرفت. کرت اصلی شامل روش های خاکورزی مرسوم و بیخاکورزی، کرت فرعی شامل تنش آبی در سه سطح 30، 60 و 90 درصد نیاز آبی گیاه و کرت فرعی فرعی شامل کود نیتروژن در سه سطح صفر، 50 و 100 درصد میزان مورد نیاز گیاه بودند. نتایج این مطالعه نشان داد که بیش ترین مقدار عملکرد علوفه خشک (3/12 تن در هکتار) در تیمار خاک ورزی حفاظتی با تنش آبی جزیی به دست آمد. همچنین میزان عملکرد سورگوم در تنش متوسط آبی در خاکورزی حفاظتی برابر با میزان عملکرد در خاکورزی مرسوم با تنش آبی جزیی بود. در شرایط تنش آبی جزیی صفات کیفی فیبر خام، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی و خنثی در خاکورزی حفاظتی نسبت به خاکورزی مرسوم دارای مقدار کمتری بودند. علاوه بر این، صفات کیفی ماده خشک قابل هضم و کربوهیدراتهای محلول در آب در تیمار خاکورزی حفاظتی با مصرف 100 درصد کود نیتروژن مورد نیاز گیاه در مقایسه با خاکورزی مرسوم مقدار بیشتری داشتند. بیشترین میزان پروتیین خام در خاکورزی مرسوم با مصرف 100 درصد کود نیتروژن مورد نیاز گیاه به دست آمد. به نظر میرسد با خاکورزی حفاظتی میتوان با میزان آب کمتر نسبت به خاکورزی مرسوم به عملکرد و کیفیتی قابل قبول در گیاه سورگوم دست یافت، اما نیازمند تحقیقات بلندمدت و تکمیلی میباشد.