بررسی کارایی مصرف نور و بهره وری عملکرد در کشت مخلوط ارزن و سویا تحت شرایط کمبود نیتروژن

به منظور بررسی تعاملات بین گیاهی ارزن (Panicum miliaceum L.) و سویا (Glycine max (L) Merrill) در کشت مخلوط، آزمایشی طی دو سال زراعی (1396-1397 و 1398-1397) و به صورت طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبت های کشت 0:100، 25:75، 50:50، 75:25 و 100:0 (به ترتیب ارزن-سویا) بودند. نتایج نشان داد کارایی مصرف نور در کشت مخلوط بیشتر از کشت خالص ارزن بود و با افزایش سهم کشت سویا در کشت مخلوط کارایی مصرف نور ارزن به شدت کاهش یافت. به نحوی که در مرحله 105 روز پس از کاشت کارایی مصرف نور ارزن در نسبت 75:25 به ترتیب 74/47 و 41/29 درصد کمتر از مقادیر قابل پیش بینی بود. همچنین بیشترین نسبت کلروفیل a/b در گیاه ارزن و سویا متعلق به نسبت 25:75 در مرحله 90 روز پس از کاشت بودند. بیشترین میزان شاخص برابری زمین (23/1) متعلق به نسبت 25:75 بود. شاخص افت عملکرد واقعی ارزن نیز فقط در نسبت 25:75 مثبت (01/2) بود؛ لذا افزایش کارایی مصرف نور در کشت مخلوط و بهبود عملکرد دانه ارزن به عنوان گونه غالب نقش مهمی در افزایش 23 درصدی عملکرد دانه در نسبت 25:75 داشت.