مقایسه علائم جسمانی و روانشناختی اختلال علائم بدنی و سه نمود بالینی شناخت، عاطفه و رفتار در زنان و مردان مبتلا به اختلال علائم بدنی

اختلال علایم بدنی، اختلالی با علایم شایع جسمانی و افکار، احساسات و رفتارهای نامتناسب در مورد آن علایم، دارای تفاوت های گسترده جنسیتی در شیوع است که در پژوهش ها کمتر مورد بررسی قرار گرفته است.

هدف پژوهش حاضر، مقایسه علایم دردهای جسمانی (معیارهای A) و نمودهای بالینی علایم روانشناختی اختلال علایم بدنی (معیارهای B) یعنی شناخت، رفتار و عاطفه در زنان و مردان مبتلا به این اختلال بود.

این پژوهش از نوع توصیفی و علی- مقایسه ای بود. بدین منظور 60 زن و 30 مرد مبتلا از میان بیماران مبتلا به اختلال علایم بدنی 18 تا 60 ساله ایرانی در سال 1400-1399 با تشخیص روانپزشک و به روش در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش، دو پرسشنامه مقیاس 8 گویه ای علایم بدنی (2014) و اختلال علایم بدنی (معیارهای B) (2017) بود. جهت تحلیل داده ها، از آزمون تحلیل واریانس چند متغیری و نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد.

زنان دارای این اختلال، به طور کلی علایم روانشناختی بیشتری نسبت به مردان نشان دادند و زیر مقیاس های روانشناختی، نمود عاطفه (0/00=P) و رفتار (0/00=P) در آن ها بیشتر دیده شد؛ اما در نمود شناخت (0/18=P) و شدت دردهای جسمانی (0/13=P) تفاوت معناداری بین زنان و مردان مشاهده نشد.

براساس پژوهش حاضر، یکی از عوامل تفاوت در شیوع می تواند ناشی از ابراز کمتر بیماری و نه ابتلای کمتر در مردان باشد. بررسی دلایل زیربنایی تفاوت در عاطفه و رفتار علایم روانشناختی، ازجمله دلایل فرهنگی، می تواند موضوع پژوهش های آتی باشد.