ارزیابی میزان انطباق برنامه درسی قصدشده در کتاب اخلاق اسلامی با برنامه درسی اجراشده و کسب شده در دانشگاه ها

هدف پژوهش حاضر ارزیابی میزان همخوانی و انطباق برنامه درسی قصدشده، اجراشده و کسب شده اخلاق اسلامی در دانشگاه ها بود. روش پژوهش در برنامه درسی قصدشده تحلیل محتوا بود که اهداف کتاب درسی اخلاق اسلامی (مبانی و مفاهیم) با اهداف بالادستی آن یعنی سرفصل مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی مطابقت داده شد. در برنامه درسی اجراشده از روش توصیفی با تکنیک مشاهده استفاده شد و کیفیت تدریس اساتید با چک لیست تهیه شده مطابقت داده شد. در برنامه درسی کسب شده نیز از پدیدارشناسی با دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه قم، پردیس فارابی و دانشگاه صنعتی قم استفاده شد. برای اعتباربخشی به یافته‏ها، اطلاعات و نتایج به دست آمده به مشارکت کنندگان ارسال شد که آن ها صحت متن خروجی را تایید کردند. نتایج پژوهش نشان داد که هر چند مطابقت قابل قبولی بین اهداف بالادستی و اهداف قصدشده کتاب اخلاق اسلامی (مبانی و مفاهیم) وجود دارد، اما مواردی مانند آزادی و اختیار، نقش عقیده و عمل در تکوین شخصیت و اخلاق فردی از یاد رفته اند. در زمینه برنامه درسی اجراشده و تجربه شده هم مشخص شد که اساتید محتوای کتاب را به صورت مسیله محور، کاربردی و قابل فهم در کلاس تدریس کرده اند و به اشتراک گذاشته اند که نشان‏دهنده مناسب بودن و توفیق است. در برنامه درسی کسب شده هم آورده های جالب و جذابی برای دانشجویان و زیست اخلاقی آن ها فراهم شده است. در عین حال در این وجه از برنامه مشکلاتی مانند قدیمی بودن رویکردها و نپرداختن به علمای معاصر اخلاق، کسب تجربه سطحی و عمیق نبودن دانش ها و گرایش های کسب شده وجود دارد.