مکان یابی اسکان اضطراری و موقت بعد از رخداد زلزله در شهر دامغان با استفاده از مدل فازی

زلزله به عنوان یکی از مهم ترین مخاطرات محیطی در شهرها، سالانه خسارات مالی و جانی فراوانی به بار می آورد و یکی از ضروری ترین اقدامات در این زمینه، بکارگیری اصول مدیریت بحران است. از جمله مهم ترین نیازهای اساسی آسیب دیدگان ناشی از مخاطرات طبیعی، داشتن یک سرپناه ایمن است.

نوع پژوهش، کاربردی و رویکرد انجام آن توصیفی-تحلیلی است. براساس معیارهای موثر در امر مکان یابی بهینه اسکان اضطراری و موقت، از 19 لایه ی شهر دامغان استفاده شد و سپس نقشه پهنه های مناسب جهت اسکان اضطراری و موقت با استفاده از مدل Fuzzy و نرم افزار Arc GIS تهیه شد.

نتایج به دست آمده بیانگر آن است که در مجموع از کل شهر دامغان، بخش های‎ واقع در محدوده های پارک دانشجو و پارک جنگلی، محله امام، محله بهارستان، مصلی (در حال ساخت)، شهرک گلستان و مسکن مهر، دانشگاه علوم پایه دامغان، میدان های امام حسین (ع)، 15 خرداد، دانشجو و سعدی دارای اولویت بالاتری برای مکان یابی اسکان اضطراری و موقت بعد از زلزله احتمالی برخوردار هستند که نیازمند توجه شایسته سازمان ها و ادارات (شهرداری، فرمانداری، هلال احمر) در زمینه تامین و تجهیز زیرساخت ها، فراهم سازی وسایل، اداوات و اقلام مورد نیاز (درمانی، مواد غذایی، منابع آب و انرژی) در مواجه با رخداد زلزله احتمالی در شهر دامغان در کنار آموزش همگانی شهروندان و مشارکت آن ها است. قابل ذکر است که مابقی پهنه شهری موجود دامغان که حدود 70درصد مساحت شهری نیازمند توجه جدی در زمینه مدیریت بحران ناشی از زلزله احتمالی است و در زمینه اسکان اضطراری و موقت مناسب نیستند.

راهبرد اصلی مدیریت بحران برای کاهش اثرات زیان بار پس از وقوع زلزله، احداث پایگاه های اسکان اضطراری و موقت برای زلزله زدگان است.بنابراین در برنامه ریزی کاربری شهری در شهرهایی همچون دامغان، باید به مکان یابی کاربری ‍ های مناسب با خطر زلزله همچون مراکز و پایگاه های امداد و نجات و سوله های بحران متناسب با تعداد جمعیت و سایر شرایط جغرافیایی و اقلیمی (وضعیت جوی و باد) اقدام نمود.