تحلیل گفتمان شعرهای کوتاه سیدحسن حسینی

تحلیل انتقادی گفتمان نوعی رویکرد بین رشته ای است و، با تجزیه و تحلیل متن، در پی عرضه خوانشی نسبتا دقیق از آن است. نویسندگان این پژوهش بر آن اند تا، با بهره گیری از روش تحلیل انتقادی گفتمان، انعکاس مسایل سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و... را در شعرهای کوتاه سیدحسن حسینی بیابند و به چگونگی رابطه متقابل شعر (به مثابه متن) و جامعه و تبیین آن بپردازند. در این پژوهش، از میان رویکردهای متفاوتی که درباره تحلیل گفتمان وجود دارد، از روش «تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف» استفاده شده است؛ چراکه، به باور بسیاری از تحلیلگران، جامع تر از دیگر روش ها به نظر می رسد. روش فرکلاف مبتنی بر سه سطح است: کنش متنی (توصیف)؛ کنش گفتمانی)تفسیر)؛ و کنش اجتماعی (تبیین). در این مقاله، شعرهای کوتاه حسینی، به صورت گزینشی، از مجموعه شعر نوشداروی طرح ژنریک بررسی و تحلیل شده است تا مولفه های گفتمان مدار شعرها در سه سطح تحلیل محتوایی و صوری و اجتماعی بیان شود. در این تحلیل مشخص شد ویژگی های صوری زبان شعر حسینی   نظیر آواها، واژه ها، فعل ها، روابط معنایی، عبارت بندی ها، و انسجام صوری و معنایی دارای ارزش و بار گفتمانی است و به شعرش جنبه عقیدتی می دهد. بنابراین، هدف پژوهشگر تبیین نوع گفتمان های موجود در شعر حسینی و چگونگی پیوند آن با ساختارهای اجتماعی جامعه است. درنتیجه، گفتمان های غالب در شعر سیدحسن حسینی عبارت اند از: گفتمان اجتماعی، فرهنگی، اخلاق گرایانه، و سیاسی. بارزترین گفتمان در شعر او گفتمان اجتماعی انقلاب محور است.