اثر تنش خشکی، اسید سالیسیلیک و پلی آمین ها، بر عملکرد رشدی و میزان روغن و اسانس گیاه سیاه دانه (Nigella sativa L.)

به منظور بررسی اثرهای تنش خشکی، اسید سالیسیلیک و پلی آمین ها بر عملکرد رشدی گیاه و میزان روغن و اسانس بذر سیاه دانه (Nigella sativa L.)، آزمایشی در سال زراعی 1400-1399 به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد شیروان اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی در چهار سطح (25، 50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی (شاهد)) به عنوان عامل اول و محلول پاشی اسید سالیسیلیک، پوترسین و اسپرمیدین هر یک در دو سطح (0.5 و 1 میلی مولار) به عنوان عامل دوم بودند. نتایج نشان داد، بیشترین تعداد کپسول بارور در بوته (12.66)، تعداد دانه در کپسول (96.24) و شاخص برداشت (58.69%) در تیمار 100% ظرفیت زراعی بدست آمد. همچنین، بیشترین عملکرد دانه در گلدان در تیمار 100% ظرفیت زراعی (16.05 گرم) و اسید سالیسیلیک 1 میلی مولار (11.46 گرم) حاصل شد. از طرف دیگر، بیشترین ارتفاع بوته (62.5 سانتی متر)، وزن خشک تک بوته (6.44 گرم)، زیست توده در گلدان (32.2 گرم)، درصد روغن (31.21%) و عملکرد روغن (5.71 گرم در گلدان) در اثر متقابل تیمار 100% ظرفیت زراعی و اسید سالیسیلیک 1 میلی مولار و همچنین، بیشترین درصد اسانس (0.09%) در اثر متقابل تیمار 25% ظرفیت زراعی و اسید سالیسیلیک 1 میلی مولار حاصل شد. به طور کلی، نتایج نشان داد که بهترین تیمار برای سیاه دانه در شرایط گلخانه، آبیاری 100% ظرفیت زراعی و محلول پاشی اسید سالیسیلیک 1 میلی مولار بود. در کل، با افزایش شدت تنش، خصوصیات رشدی گیاه کاهش یافت، ولی با اعمال محلول پاشی اسید سالیسیلیک اثرات منفی تنش خشکی تعدیل یافت.