تحلیل محتوای سیاست گذاری و قانون گذاری کنترل دخانیات در ایران و ارائه راهکارهای سیاستی

مصرف دخانیات پنجمین عامل خطر بیماری های غیر واگیر در کشور است. هدف از این مطالعه تحلیل سیاست ها و اقدامات کنترل دخانیات در ایران طی جهار دهه گذشته (1362-1400) می باشد.

مطالعه حاضر یک مطالعه کیفی به منظور تحلیل سیاست به صورت گذشته نگر است که در سال 1400 با استفاده از طرح مطالعه موردی براساس چارچوب مثلث تحلیل سیاست والت و گیلسون به تحلیل محتوای سیاست های کنترل دخانیات در ایران پرداخته است. داده ها با استفاده از اسناد سیاستی و قانونی جمع آوری و با استفاده از تحلیل اسنادی، تحلیل شدند. از نرم افزار MAXQDA 11 برای دسته بندی و تحلیل یافته ها استفاده گردید.

محتوای سیاست ها شامل قیمت گذاری و اخذ مالیات در جهت کاهش تقاضا برای دخانیات، جلوگیری از قرار گرفتن افراد در معرض دود حاصل از دخانیات، تنظیم محتویات فرآورده های دخانی و مقررات مربوط به افشای اطلاعات درباره مواد دخانی، بسته بندی و برچسب گذاری فرآورده های دخانی، آموزش، اطلاع رسانی و آگاه سازی عمومی، تبلیغ، ترویج و پشتیبانی مالی دخانیات، اقدامات کاهش تقاضا در مورد وابستگی و ترک مصرف دخانیات، تجارت غیرقانونی فرآورده های دخانی، فروش به افراد صغیر و توسط آن ها، حمایت مالی از فعالیت های جایگزین عملی از نظر اقتصادی و تحقیقات، نظام پایش و ارزشیابی و تبادل اطلاعات می باشد.

تقویت ظرفیت های کنترل دخانیات در دولت و تدوین یک استراتژی ملی و نقشه راه شفاف و منسجم برای کنترل دخانیات شامل مکانیسمی برای همکاری بین بخشی موثر بین بازیگران مختلف می تواند به کاستن از تضاد منافع بین بازیگران درگیر و مشخص کردن جهت گیری کلی کشور در زمینه کنترل دخانیات و پیشرفت آن در آینده کمک نماید.