بهینه سازی شرایط تولید آنزیم فسفولیپاز در محیط کشت غوطه وری توسط سویه Trichoderma atroviride sp. ZB-ZH292

فسفولیپازها گروه مهمی از آنزیم ها با کاربردهای گسترده در صنایع مختلف هستند. در این پژوهش بهینه سازی دو مرحله ای شامل استفاده از طرح غربالگری پلاکت- برمن و سپس بهینه سازی سطح پاسخ با هدف افزایش تولید فسفولیپاز سویه منتخب جهش یافته Trichoderma atroviride sp.ZB-ZH292 انجام شد. در مرحله اول جهت غربالگری و انتخاب مهمترین فاکتورها بر میزان توده زیستی و فعالیت فسفولیپاز، از طرح پلاکت -  برمن با هفت متغیر دما، زمان، میزان فسفولیپید سویا (به عنوان منبع کربنی)، میزان پپتون (به عنوان منبع نیتروژنی)، نسبت مساوی از منو و دی پتاسیم هیدروژن فسفات (به عنوان منبع فسفر)، درصد تلقیح و سن تلقیح، در دو سطح استفاده گردید. بر اساس نتایج حاصل از غربالگری متغیرهای زمان گرمخانه گذاری (0/01>P) ، دما گرمخانه گذاری (0/01>P) و فسفولیپید سویا (0/05>P) به عنوان منبع کربنی اثر معنی داری بر میزان فعالیت آنزیمی داشتند و در نتیجه جهت اجرای بهینه سازی نهایی به عنوان متغیرهای مستقل در طرح مرکب مرکزی به روش آماری سطح پاسخ وارد شدند. بر این اساس طی 20 آزمایش طراحی شده، اثر سه متغیر دمای گرمخانه گذاری (°C 30-20)، زمان گرمخانه گذاری (5-3 روز) و فسفولیپید سویا (% 9-3) بر میزان فعالیت آنزیم مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج آنالیز واریانس (ANOVA) میزان %4/32 فسفولیپید، دما °C  29/73و زمان 101/76 ساعت گرمخانه گذاری به عنوان شرایط بهینه در تولید فسفولیپاز پیش بینی شدند. در این شرایط، میزان فعالیت فسفولیپاز (U/ml) 3/57 تعیین گردید که با نتیجه پیش بینی شده توسط مدل  U/ml) 3/56) مطابقت داشت.