هنجارگریزی دستوری در کلمات قصار نهج البلاغه

هنجارگریزی، یکی از موثرترین روش های برجسته سازی زبان و آشنایی زدایی در متون است که بسیاری از نویسندگان و شاعران برجسته از آن بهره گرفته اند و انواع مختلفی دارد. در نهج البلاغه، از انواع مختلف هنجارگریزی استفاده شده و سبب برجستگی این اثر ادبی هنری شده است. حکمت های این کتاب ارزشمند، از مختصات فنی و ویژگی های هنری و سبکی ممتازی برخوردار است. در این نوشتار، حکمت های نهج البلاغه به لحاظ هنجارگریزی دستوری که شامل مواردی چون: ایجاز، اطناب، تقدیم و تاخیر، اعتراض، التفات و... است، مورد بررسی واقع شده اند. هنجارگریزی های موجود در حکمت ها، سبب شده تا دو فرایند اصلی زیبایی شناسیک و رسانگی بهتر مفاهیم نمود پیدا کند و حکمت ها از کارکرد و تاثیر بسزایی برخوردار گردند. هنجارگریزی دستوری موجود در کلمات قصار، سبب عواملی چون: گستردگی معانی، رسانگی بهتر مفاهیم، افاده تخصیص، تاکید و تاثیرگذاری بیشتر، بزرگ نمایاندن موضوع و برانگیختن احساسات و جلب توجه بیشتر مخاطبان شده است که یکی از عوامل اصلی برجسته سازی و فصاحت و بلاغت کلام امیرمومنان علی (ع) به شمار می آید.