بررسی کارایی سازش در دعاوی مسئولیت مدنی با تمرکز بر نظریه کوز

شیوه های عینی و یا بدلی جبران خسارت از سوی قانون گذار تعیین می شود و راهنمای دادگاه ها است. در رویکرد تحلیل اقتصادی حقوق و بر مبنای نظریه مشهور رونالد کوز، در شرایطی که هزینه توافق از هزینه اعمال راهکارهای غیرتوافقی کمتر باشد، مذاکره و سازش طرفین دعوای مسیولیت، راهی کارا برای حل اختلاف خواهد بود؛ چراکه هرکس بیش از دیگران به منافع خود واقف است و بر مبنای توافق، راهکاری حاصل می شود که مطلوبیت نهایی را برای هریک از طرفین در بالاترین سطح ممکن قرار می دهد. در این مقاله، با بهره گیری از نظریه کوز، نظام مسیولیت مدنی ایران آسیب شناسی می شود. فرضیه ما این است که با درنظر گرفتن رویکردی که در نظریه کوز وجود دارد می توان دعاوی مطالبه خسارات را به نحو سریع تر و کم هزینه تری حل و فصل نمود تا به مراجعه به محاکم قضایی نیاز چندانی نباشد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که قانون گذار ایران در همه موارد اعم از آنکه هزینه توافق از هزینه به کارگیری تشکیلات قضایی و اداری در حل اختلافات کمتر باشد یا نه، به صورت یکسان با دعاوی مسیولیت برخورد کرده است.