تاثیر شرط عدم اتکا بر مسئولیت پیش قراردادی در حقوق انگلیس و امریکا

معاملات بازرگانی با انجام گفتگوهای مقدماتی به تدریج شکل می گیرد. ازجمله دعاوی ای که ممکن است در امریکا و انگلیس پس از تشکیل قرارداد مطرح شود، دعوی مبتنی بر اظهار خلاف واقع در دوره پیش قراردادی است. خواهان ادعا می کند که اظهار یادشده موجب گمراهی او و ایجاد انگیزه و اتکا در بستن قرارداد شده است. برای پیشگیری از طرح این قبیل دعاوی، طرف قرارداد با آوردن شرط عدم اتکا، در صدد مستثنی کردن مسیولیت ناشی از اظهارات پیش قراردادی خود است. بنابراین، هدف اصلی از آوردن شرط یادشده، رفع مسیولیت در قبال اظهارات خلاف واقع در دوره پیش قراردادی است. این شرط با بیان اینکه هیچ یک از طرفین در انعقاد قرارداد به اظهارات طرف دیگر اتکا نکرده، بر اساس دانش و رای خویش قرارداد می بندد، هدف پیش گفته را دنبال می کند. شرط عدم اتکا در صدد مقابله با ادعای فسخ یا مطالبه خسارت است، اما در برابر اظهارات متقلبانه اثر ندارد. بر اساس یافته های این پژوهش مبتنی بر شیوه توصیفی- تحلیلی، در حقوق انگلیس اگر چنین شرطی معقول و منصفانه باشد و معیار مندرج در قانون شروط ناعادلانه قرارداد مصوب 1977 را داشته باشد مشمول قاعده استاپل قرار گرفته، پذیرفته می شود. در حقوق امریکا نسبت به اعتبار آن اختلاف نظر بوده، رویه قضایی یکنواختی وجود ندارد. برخی دادگاه ها شرط عدم اتکا را پذیرفته، گروهی نمی پذیرند، و دسته سوم دادگاه هایی هستند که پذیرش آن را مشروط می دانند.