رابطه بین سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات با توسعه حرفه ای معلمان در دوران کووید 19 ‏

در دوران پاندمیک کووید-19 تنها راه حل باقی مانده برای دانش آموزان و دانشجویان حرکت به سمت آموزش برخط است. برای انجام بهتر آموزش برخط، داشتن سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات برای معلمان بسیار حیاتی است. فناوری اطلاعات و ارتباطات در جوامع مدرن به عنوان ابزاری برای دگرگونی سیستم های آموزشی و همچنین حمایت از توسعه اقتصادی در کشاورزی، بهداشت و آموزش و ایجاد ارتباط بین جوامع، معلمان و دانش آموزان فراگیر شده است. تحولات مختلف تکنولوژیکی و اجتماعی تقریبا تمام جنبه های زندگی بشر را تغییر داده است. برخی از دانش ها، مهارت ها، توانایی ها، شایستگی ها و ویژگی های شخصی که در قرون گذشته برای زندگی ضروری بودند، اکنون بی ربط و برخی دیگر حیاتی شده اند. اکثر این تغییرات با گسترش فناوری های جدید، به ویژه فناوری های اطلاعات و ارتباطات مرتبط است. ظرفیت به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه های مختلف زندگی انسان کمک مهمی به رفاه انسان و شکوفایی جامعه شده است. ارتقای سواد فناوری های اطلاعات و ارتباطات اولویت اصلی سیاست های اجتماعی، اقتصادی و بخصوص در حوزه آموزشی بسیاری از کشورها است. با توجه به عصر حاضر داشتن سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند در جهت افزایش توسعه حرفه ای معلمان بسیار اثربخش باشد. لذا هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه بین سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات با توسعه حرفه ای معلمان بود.

روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری کلیه معلمان ابتدایی شهر خرمشهر در سال تحصیلی 1400-1401 به حجم 615 نفر بودند که به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای و براساس جدول کرجسی و مورگان تعداد 235 نفر معلم  مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات کاتز و مکلین (2007)  در قالب 63 گویه در 7 بعد شرح دادن (4 گویه)، دست یابی (6 گویه) ارزشیابی (4 گویه) مدیریت (7 گویه)، ترکیب (9 گویه)، خلق کردن (17 گویه) ارتباط برقرار کردن (16 گویه) و پرسش نامه توسعه حرفه ای نوا (2008) در شش بعد موارد آموزش(5 گویه)، کار تیمی (5 گویه)، مهارت سازمانی (6 گویه)، توسعه مسیر شغلی (6 گویه)، توسعه روابط بین فردی (4 گویه)  و ارتباطات (4 گویه) بوده است. روایی محتوایی و پایایی هر دو پرسش نامه براساس آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار استنباطی (آزمون ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون گام به گام و آزمون t) با کمک نرم افزار spss 21 استفاده شده است.

یافته ها نشان داد بین سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات با توسعه حرفه ای و ابعاد آن رابطه معنی داری وجود دارد و از بین ابعاد سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات، ارتباط برقرار کردن، خلق کردن، ترکیب  و ارزشیابی قادر به پیش بینی توسعه حرفه ای معلمان است. همچنین، یافته ها نشان داد وضعیت سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات معلمان  و توسعه حرفه ای مطلوب بوده است. 

  با توجه به یافته های این مطالعه به برنامه ریزان و سیاستگذاران آموزش و پروش پیشنهاد می شود زمینه های بهبود سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات معلمان را در راس برنامه ها و آموزش های ضمن خدمت قرار دهند. طراحی و اجرای درس سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات برای دوره های تربیت معلم توصیه می شود.