طراحی مدل تاب آوری سیستم توزیع فرآورده های نفتی با رویکرد شبیه سازی عامل بنیان

سیستم توزیع فرآورده های نفتی به عنوان آخرین بخش از زنجیره تامین نفت و حلقه اتصال به بازار مصرف سوخت است. اهمیت تاب آور بودن آن به دلیل گسترده بودن این زنجیره، عدم قطعیت بازار، ماهیت خطرآفرینی و اشتعال زایی و نقش حیاتی آن در جریان جابجایی بار و مسافر در سطح کشور می باشد. در این پژوهش مدل سازی تاب آوری با نرم افزار شی ء گرای انی لاجیک و ترکیب شبیه سازی عامل بنیان و سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) صورت گرفته و 4 عامل جایگاه سوخت، انبار اصلی، انبار جایگزین و ناوگان حمل و نقل تعریف شد. شناخت فرایند توزیع و جمع آوری داده های واقعی در شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران در منطقه قم صورت گرفت. با مرور ادبیات و استفاده از نظرات متخصصین صنعت نفت، شاخص های سنجش تاب آوری تدوین شد؛ الگوی تقاضا و جریان ورود به انبار توسط تابع چگالی احتمالی مثلثی مدل سازی شده و روابط و رفتار بین عامل ها با زبان برنامه نویسی جاوا تعریف شده است. سه سناریو کاهش تعداد ناوگان حمل و نقل، کاهش ظرفیت انبار اصلی و زمان دریافت سفارش جهت سنجش اثر اختلال بر تاب آوری سیستم، تعریف و نتایج آن با شرایط واقعی مقایسه شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد با کاهش 4 برابری زمان سفارش نسبت به میزان موجودی جایگاه های سوخت، میزان فروش از دست رفته بیش از 9 برابر افزایش یافته است. . در حقیقت سناریوی سوم بسیار چشمگیرتر از دو سناریوی دیگر در اثرگذاری بر تاب آوری بوده و اهمیت زمان دریافت سفارش نسبت به میزان موجودی جایگاه سوخت، در افزایش تاب آوری سیستم توزیع را نشان می دهد.