تحقق مولفه های حقوق بیمار از دیدگاه پرستاران، پزشکان و بیماران بستری در بخش های منتخب بیمارستان شریعتی دانشگاه علوم پزشکی تهران

رعایت حقوق بیمار یکی از مهم ترین مولفه های ارایه مراقبت انسان گرایانه و اولویت حوزه اخلاق پزشکی در کشور است. از این رو منشور حقوق بیمار در ایران در آبان 1388 به عنوان راهنمای عملکرد در این حوزه ابلاغ گردید. این مطالعه با هدف بررسی تحقق حقوق بیمار از دیدگاه پزشکان و پرستاران و بیماران بستری در بخش های منتخب بیمارستان شریعتی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد.

این مطالعه مقطعی در بازه زمانی 96-1395 در تهران بر روی 487 شرکت کننده که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند، انجام شد. ابزار جمع آوری داده‎ها پرسشنامه نگرش به رعایت حقوق بیماران بود. نمرات کسب شده بر اساس دیدگاه فرد در مورد رعایت حق مورد پرسش و از یک (اصلا رعایت نشده) تا پنج (کاملا رعایت شده) بود.

بر اساس نتایج این مطالعه پزشکان و پرستاران به نسبت بیماران تحقق کمتری در مورد حقوق بیماران گزارش کرده اند. بیماران، پرستاران و پزشکان به ترتیب موافق تحقق بیشتر نمره حقوق بیمار در حیطه های رعایت عدالت (0/96±4/54)، برخورد مودبانه (0/90±4/17)، کیفیت خدمات به لحاظ علمی (0/85±3/37) بودند. همچنین بیماران تحقق کمتر حق مسیولیت پذیری و پاسخگویی (1/59±3/03) (0/000=p)، و پرستاران و پزشکان تحقق کمتر حقوق بیماران را درحیطه توجه به رفاه و آسایش بیمار (0/99±3/45) و (0/84±2/48) (0/000=p) گزارش کردند.

یافته های مطالعه نشان داد در مجموع نگرش بیماران حاکی از تحقق بیشتر حقوق بیمار در مقایسه با پزشکان و پرستاران بود. البته دیدگاه گیرندگان و ارایه کنندگان خدمات در خصوص میزان رعایت ابعاد مختلف حقوق بیمار در بیمارستان متفاوت بود که لازم است در مداخلات مد نظر دیدگاه بیماران به عنوان گیرنده خدمات و ذینفع اصلی در اولویت قرار گرفته و ارایه کنندگان خدمت نسبت به آن مطلع و راهکارهای رفع نقصان های موجود شناسایی و اقدام مقتضی در رفع آن صورت گیرد.