کاربرد زغال فعال و نانولوله های کربنی در حذف مواد فنولی از محیط کشت بافت گیاهان انگور و پالونیا

عوامل متعددی در ریزازفزایی گیاهان در شرایط درون شیشه محدودیت ایجاد می کنند. قهوه ای شدن یک مشکل جدی در استقرار ریزنمونه ها در گیاهان چند ساله چوبی است و انجام موفقیت آمیز تکنیک های درون شیشه ای را پیچیده می سازد. در جهت حل این مشکل، کاربرد منابع زغال (جاذب فنول)، با هدف کنترل عوامل موثر بر قهوه ای شدن محیط کشت بافت صورت گرفت تا غلظت ترکیبات فنولی کاهش یافته و راهکاری برای حل مسیله قهوه ای شدن اکسیداتیو در ریزنمونه های درون شیشه ای پالونیا و انگور دنبال شود. پژوهش حاضر در آزمایشگاه گروه باغبانی، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام گرفت. محیط پایه MS حاوی IBA (به ترتیب 2 و 4 میلی گرم در لیتر برای انگور و پالونیا)، در محیط تکثیر با غلظت های مختلف زغال فعال و نانولوله کربن (400، 200، 100، 50، 0 میلی گرم بر لیتر)، در قالب طرح کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. میزان ترکیبات فنولی کل محیط کشت بافت با روش رنگ سنجی فولین-سیکالتیو و بر حسب منحنی استاندارد گالیک اسید در طول موج 760 نانومتر اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که هر دو فرم زغال فعال و نانولوله کربن بر میزان جذب فنول محیط کشت و پرآوری ریزنمونه های درون شیشه ای اثرات مثبت و معنی دار داشت. نتایج این مطالعه نشان دهنده آن است که می توان از تیمارهای 400 میلی گرم بر لیتر زغال فعال و 200 میلی گرم بر لیتر نانولوله های کربن به عنوان منابع کربن جذب کننده فنول در محیط های کشت این گیاهان استفاده کرد. نتایج این پژوهش با اندکی تغییر در سایر گیاهان و ریزافزایی تجاری قابل استفاده خواهد بود.