تهیه کرم موضعی حاوی عصاره گیاه سماق (Rhus Coriaria L) و مقایسه اثر آن با فنی توئین در ترمیم زخم پوستی در مدل حیوانی

با توجه به اهمیت پوست در تنظیم درجه حرارت و حفظ مایعات بدن و نقش بارز آن در سیتم دفاعی، بهبود هرگونه گسستگی در پوست که به آن زخم اطلاق می شود، حایز اهمیت می باشد. گرچه زخم های محدود و سطحی، خود به خود بهبود می یابند، ولی درمان زخم های  عمق نیازمند دارودرمانی می باشد، لذا هدف این مطالعه تعیین و تهیه کرم موضعی حاوی عصاره گیاه سماق(Rhus Coriaria L) و مقایسه اثر آن با فنی تویین در ترمیم زخم پوستی در مدل حیوانی بود.

در این مطالعه تجربی که در سال 14001399 انجام شد، 25 خرگوش نیوزیلندی از حیوانخانه دانشگاه علوم پزشکی همدان با محدوده وزن 2500 تا 3000 گرم مورد استفاده قرار گرفت. خرگوش ها در 5 گروه به طور تصادفی تقسیم شدند؛ گروه کنترل، گروه دریافت کننده کرم فنی تویین 1درصد، گروه دریافت کننده پایه کرم، گروه دریافت کننده کرم حاوی عصاره سماق استاندارد شده حاوی 1/0 درصد تانیک اسید و هم چنین گروه دریافت کننده کرم حاوی عصاره سماق استاندارد شده حاوی 05/0 درصد تانیک اسید انجام شد. سپس زخمی با ابعاد 2×2 سانتی متر در ناحیه پشت خرگوش ایجاد گردید و کرم های مذکور دو بار در روز به صورت موضعی در گروه درمان مورد استفاده قرار گرفت. اثربخشی درمانی کرم های حاوی عصاره گیاه سماق با ارزیابی بهبود زخم و میزان هیدروکسی پرولین تعیین شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شدند.  

در هر یک گرم از عصاره استاندارد شده، 86/0±74/2 میلی گرم تانیک اسید یافت شد. نتایج حاصل از هیدروکسی پیرولین درصد بهبود و طول مدت بهبود زخم نشان داد درمان با کرم های 1/0 و05/0 درصد(وزنی/وزنی) عصاره گیاه سماق به طور معنی داری در مقایسه با گروه کنترل، سبب بهبود زخم می شوند. نتایج بافت شناسی حکایت از افزایش تراکم فیبرهای کلاژن و کاهش سلول های التهابی در گروه های درمانی در مقایسه با گروه کنترل را داشت.  

کرم عصاره گیاه سماق به دلیل فعالیت آنتی اکسیدانی و افزایش سنتز هیدروکسی پرولین، می تواند منجربه تراکم فیبرهای کلاژن و تسریع بهبود زخم باز پوستی در گروه های درمانی شود و هم چنین نقش موثری در کیفیت ترمیم در ناحیه زخم های پوستی دارد.