تاثیر نوع و میزان مصرف زئولیت طبیعی بر عملکرد و اجزای عملکرد ارزن معمولی (Panicum miliaceaum L.)

در سال های اخیر، مصرف بی رویه نهاده های کشاورزی به ویژه کودهای شیمیایی و روش های رایج تولید محصولات زراعی مشکلاتی را به وجود آورده که موجب توجه بیشتری به کشاورزی پایدار شده است. زیولیت ها از جمله کانی های طبیعی هستند که دارای ارزش غذایی نیز بوده و می تواند گامی در راستای دستیابی به کشاورزی پایدار محسوب شود. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیر نوع و مقدار زیولیت طبیعی بر عملکرد و اجزای عملکرد ارزن معمولی (رقم پورسو) (با هدف برداشت دانه) در سال زراعی 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل چهار نوع زیولیت (کلسیک گرانول، کلسیک پودری، پتاسیک گرانول و پتاسیک پودری) در سه سطح (صفر، 5 و 10 تن در هکتار) بودند. نتایج نشان داد، کاربرد انواع مختلف زیولیت سبب افزایش معنی دار صفات وزن هزار دانه و تعداد دانه در خوشه در سطح احتمال پنج درصد و عملکرد دانه، کارایی مصرف آب در سطح احتمال یک درصد در مقایسه با شاهد (عدم کاربرد زیولیت) شد. افزایش کاربرد زیولیت از 5 به 10 تن در هکتار موجب افزایش معنی دار تعداد خوشه در هر بوته، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و کارایی مصرف آب شد، لذا با کاربرد بهینه این کود تا حدودی از اثرات تنش خشکی بر گیاهان کاسته می گردد و جهت معرفی در مناطق خشک توصیه می گردد.