تقابل های فلسفی در شعر سنایی غزنوی

تقابل های دوگانه از عناصر اساسی ساختارگرایی است. از منظر ساختارگرایان تفکر انسان بر مبنای تقابل های دوگانه شکل گرفته است و مهم ترین مولفه هایی که باید در تحلیل و بررسی پدیده های مختلف مورد توجه قرار گیرد؛ تقابل های دوگانه است؛ از خصوصیات برجسته تقابل ها این است که علی رغم خلاف عادت و عقل بودن به مذاق عادت زده مخاطب بسیار خوش می نشیند و موجب التذاذ می گردد. پژوهش پیش رو، مطالعه ای نظری است که به شیوه ی پژوهش کتابخانه ای و روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. محدوده ی پژوهش دیوان سنایی چاپ شده توسط انتشارات نگاه، سال 1320، و حدیقه الحدیقه چاپ شده توسط انتشارات دانشگاه تهران، سال 1386 است.

از ویژگی های بارز تقابل های فلسفی در شعر سنایی فرا رفتن از دنیای مادی و مواجهه با حقایق برتر است. سنایی بسیاری از این مضامین فلسفی که ما آن ها را در تضاد با هم می بینیم در کنار هم تعریف کرده است؛ از این منظر شعر او دربردارنده تقابل ها و متناقض های زبانی و فلسفی بسیاری است. از بین این مضامین لاهوت و ناسوت بیشترین بسامد، و دون و بالا کمترین بسامد را به خود اختصاص داده است.