آزمون استدلال انتزاعی پارس: طراحی و بررسی ویژگی های روانسنجی

استدلال انتزاعی می تواند به وسیله آزمون های کلامی مورد ارزیابی قرار گیرد. از آنجا که آزمون های کلامی از زبان و فرهنگ اثر می پذیرند، طراحی آزمون کلامی به زبان فارسی برای سنجش استدلال انتزاعی ضرورت دارد. هدف از این مطالعه، طراحی یک آزمون کلامی فارسی برای سنجش استدلال انتزاعی و بررسی روایی و پایایی آن بود. جامعه تحقیق، دانش آموزان دبستان های تهران در سال تحصیلی 1394-1393 بود. گروه نمونه، 239 دانش آموزان با دامنه سنی 8 تا 12 سال بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای بررسی روایی همزمان از آزمون پیرسون بین نتایج آزمون استدلال انتزاعی و روانی کلامی استفاده شد. برای بررسی پایایی از روش بازآزمایی و آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد. روایی تمیز از مقایسه میانگین نمرات آزمون در بین گروه های سنی حاصل شد. نتایج نشان داد که خرده آزمون های آزمون استدلال انتزاعی پارس و آزمون روانی کلامی با یکدیگر رابطه مثبت و معنی داری داشتند. پایایی آزمون استدلال انتزاعی پارس بر اساس نتایج دوبار اجرای آن و همسانی درونی آن بر حسب ضریب آلفای کرونباخ در مورد گروه نمونه تایید شد. مقایسه بین گروه ها نیز حاکی از روایی واگرای آزمون بود. بنابراین آزمون استدلال انتزاعی پارس یک آزمون معتبر و تکرار پذیر برای سنجش استدلال انتزاعی است.