تاثیر کشت مخلوط کنجد و سویا بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد تحت شرایط کمبود نیتروژن

به منظور بررسی ویژگی های زراعی و بهره وری در کشت مخلوط کنجد (Sesamum indicum L.) با سویا (Glycine max L. merr.) به روش جایگزینی، آزمایشی در دو سال زراعی (1398-1396) به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبت های اختلاط 25:75، 50:50، 75:25 (به ترتیب کنجد-سویا) و تک کشتی هر یک از دو گیاه بود. نتایج نشان داد که کشت خالص کنجد، دارای بیشترین میانگین شاخه فرعی و کپسول در بوته بود. در سویا نیز نسبت اختلاط 50:50 از نظر تولید تعداد شاخه فرعی و غلاف در بوته موفق تر بود. همچنین بالاترین عملکرد دانه از کشت خالص کنجد و سویا به ترتیب با میانگین 43/2077 و 32/4365 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. نسبت اختلاط 50:50 و 75:25 به ترتیب با میانگین 17/1 و 01/1، دارای نسبت برابری زمین بالاتر از یک بودند. در نهایت نسبت اختلاط 50:50 به دلیل سهم 98/53 درصدی اثر مکملی گیاهان مورد مطالعه بر عملکرد دانه، دارای بیشترین بهره وری در سیستم کشت مخلوط بود. این در حالی است که افزایش ناچیز کارایی در نسبت اختلاط 75:25، به سهم 73/76 درصدی اثر انتخابی و تسلط رقابتی سویا در کشت مخلوط تعلق داشت.