تاثیر کم آبیاری و محلولپاشی نانوکود نیتروژن بر صفات کمی و کیفی دانه زیره سیاه (Bunium persicum L.)

به منظور بررسی اثر کم آبیاری و محلول پاشی نانوکود نیتروژن بر صفات کمی (ارتفاع، عملکرد زیستی و دانه، وزن هزار دانه و شاخص برداشت) و کیفی (درصد و عملکرد اسانس) دانه زیره سیاه در سال 1397 آزمایشی به صورت کرت خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشگاه پیام نور میلاجرد استان مرکزی انجام شد. سطوح آبیاری شامل: آبیاری کلیه جویچه ها (شاهد)، آبیاری یک در میان جویچه ها (آبیاری به صورت ثابت فقط جویچه های فرد) و آبیاری یک در میان متناوب جویچه ها (آبیاری به صورت دوره ای یک هفته جویچه های فرد و هفته بعدی جویچه های زوج) به عنوان کرت های اصلی و سطوح محلول پاشی نیتروژن شامل: عدم محلول پاشی کود (شاهد محلول پاشی آب مقطر)، کاربرد 5/1 و 3 لیتر در هکتار نانوکود به عنوان کرت های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج آزمایش نشان داد برهمکنش تیمارها بر تمامی صفات مورد مطالعه در سطح یک درصد معنی دار بود به گونه ای که بالاترین مقادیر صفات کمی (ارتفاع گیاه، عملکرد زیستی و دانه، وزن هزار دانه و شاخص برداشت) در تیمارهای آبیاری جویچه ای معمولی (بدون تنش کم آبی) با کاربرد 3 لیتر نانوکود نیتروژن حاصل شد درحالی که بالاترین و کمترین درصد و عملکرد اسانس (صفات کیفی) به ترتیب در روش آبیاری جویچه ای یک در میان متناوب با 3 لیتر نانوکود نیتروژن و تیمار آبیاری یک در میان ثابت بدون نانوکود نیتروژن حاصل شد. با توجه به اهمیت اقتصادی صفت عملکرد اسانس در تولید گیاهان دارویی و در شرایط کم آبی و لزوم مصرف بهینه نهاده ها (آب و کود) در راستای کشاورزی پایدار، استفاده از الگوی آبیاری یک در میان تناوبی و محلول پاشی 3 لیتر نانوکود نیتروژن، ضمن صرفه جویی در مصرف آب و تولید بالاترین میزان عملکرد اسانس در زیره سیاه در منطقه مورد مطالعه قابل توصیه است.