نقد مارکسیستی با برررسی اشعار سواره ایلخانی زاده

از میان پژوهش های بین رشته ای، جامعه شناسی ادبیات یکی از رویکردهای نوین نقد ادبی است که مسایل جامعه در اثر ادبی را مورد تحلیل و بررسی قرار می دهد و به تعامل جامعه و ادبیات می پردازد. در میان مکتب های نقدی، تاریخ نقد مارکسیستی را می توان متعلق به قرن بیستم دانست. در این نوع نقد از ارتباط جامعه و ادبیات سخن به میان می آید و ادبیات را بر اساس شرایط تاریخی پدید آورنده آن تحلیل می کند؛ بنابراین برای نقد مارکسیستی شناخت زمینه تاریخی آن نیز ضرورت دارد. با اشغال ایران و منطقه کردستان، بعد از جنگ جهانی اول توسط نیروهای متفقین، جریانی بر ادبیات کردی مسلط می شود که بسیاری از ادیبان و روشنفکران کرد را تحت تاثیر مارکسیسم و کمونیسم قرار می دهد. سواره ایلخانی زاده (1316ش 1354)، از شاعران مطرح شعر معاصر کردی است که در دهه چهل و پنجاه در تهران زندگی می کرد. او همچون بسیاری از روشنفکران آن دوران، متاثر از جریان های ایدیولوژیک زمانه خود بوده است. سواره بنابر اقتضای زمانه خود، زبان سمبولیک را برای اشعارش برگزیده است. او سعی می کند اندیشه های خود را با زبانی رمزگونه مطرح کند. در این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی، با استفاده از منابع کتابخانه ای صورت پذیرفته، سعی می شود که ضمن بررسی زبان سمبولیک اشعار او، به  تحلیل مولفه های نقد مارکسیستی در شعر او نیز پرداخته شود. نتیجه ها حاکی از این است که اوضاع سیاسی و اجتماعی زمانه سواره بر اشعار او تاثیرگذار بوده است و این اشعار وسیله ای برای بیان افکار و ایدیولوژی او که همان افکار مارکسیستی سوسیالیستی است بوده است.