نقد سبک شناسانه ی دو رساله ی عرفانی فتوتیه و مرآت التائبین

میرسیدعلی همدانی یکی از عرفای قرن هشتم هجری است که چندین رساله ی عرفانی از او به جا مانده است، از جمله دو رساله ی «مرآت التایبین و رساله ی فتوتیه». نثر این دو رساله صوفیانه و تعلیمی است. نویسنده در به کار بردن صنایع لفظی و معنوی، خود را دچار تکلف، و معنا را فدای لفظ نکرده و همین امر موجب می شود که نثر این دو رساله از سبک نثرهای فنی متمایز شود. نویسنده معمولا با استفاده از یک تشبیه و ایجاد زنجیره ای از اضافه های تشبیهی و استعاری و آرایه هایی مانند مراعات نظیر و جناس و سجع، مقصود خود را بیان کرده است؛ البته در این فرآیند گرفتار افراط نشده و بیشتر به معنای متن توجه داشته است، نه زیبایی و آرایش کلام؛ از این رو نثر این دو رساله به سبک بینابین، یعنی اسلوبی بین مرسل و فنی، نزدیک است. دو مقوله ی بیانی تشبیه و تمثیل از مقولات پرکاربرد در این نوع نثر است.